به نقل از خبردونی، اکثر نمایندگان کارگری بر این باورند که رقم سبد معیشت باید از سطحی فراتر رود که زندگی واقعی کارگران را تامین کند. ادعای این گروه، درخواست مبلغی حدود ۲۷ میلیون تومان است.
بر اساس گزارش اقتصادآنلاین، این موضع نشاندهنده نیاز به افزایش ۵۰ تا ۷۰ درصدی دستمزدها به منظور جبران سالها عقبماندگی در زمینه حقوق و مزایا است. در مقابل، برخی تحلیلگران نسبت به بار مالی ناشی از دستمزدهای بالا در شرایط کسری بودجه دولت، که بزرگترین کارفرما نیز محسوب میشود، هشدار میدهند.
**بررسی افزایش دستمزد ۱۴۰۵**
با آغاز جلسات کمیته مزد شورای عالی کار، پیشبینیهایی از سقف افزایش دستمزد در محافل اقتصادی مطرح شده است. برخی منابع از افزایش ۳۵ تا ۴۵ درصدی نسبت به سال گذشته خبر میدهند و برخی دیگر پیشبینی میکنند که مجموع دریافتی کارگران (حقوق و مزایا) به بین ۱۷ تا ۲۰ میلیون تومان برسد.
نمایندگان کارگری بر لزوم تمرکز دولت بر سبد معیشت واقعی و نرخ تورم تاکید دارند، که به عنوان نقطه کلیدی در تنظیم بودجه سالانه و سفره خانوارها شناخته میشود.
**اهمیت سبد معیشت برای حداقل دستمزد**
در ایران، سبد معیشت به عنوان یکی از معیارهای اساسی تعیین حداقل دستمزد شناخته میشود. با این حال، شکاف قابل توجهی میان دستمزد مصوب و هزینههای واقعی زندگی وجود دارد. نهادهای کارگری چندین بار خواستار بررسی مجدد روش محاسبه سبد معیشت شدهاند تا دستمزدها با واقعیتهای اقتصادی زندگی کارگران همخوانی داشته باشد.
طبق ماده ۴۱ قانون کار، شورای عالی کار موظف است حداقل دستمزد را با توجه به نرخ تورم و هزینه سبد معیشت تعیین کند.
**ضرورت بهروزرسانی سبد معیشت**
با توجه به افزایش سریع هزینههای زندگی و نرخ تورم، بسیاری از کارشناسان و نمایندگان کارگری بر ضرورت بروزرسانی دقیقتر سبد معیشت تاکید دارند تا دستمزد واقعی قدرت خرید کارگران را حفظ کند. سبد معیشت شامل اقلام و خدمات ضروری مانند غذا، پوشاک، مسکن، درمان، آموزش و حملونقل است.
اگر دستمزدها کمتر از هزینه واقعی سبد معیشت باشد، کارگران با مشکلات اقتصادی، کاهش قدرت خرید و نارضایتی اجتماعی مواجه میشوند که در نهایت میتواند به کاهش بهرهوری و افزایش نابرابری اقتصادی منجر شود.
**محاسبه سبد معیشت و شکاف مزدی**
براساس آمار رسمی، هزینه سبد معیشت برای سال ۱۴۰۴ حدود ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تعیین شده است. برخی از فعالان کارگری بر این باورند که روش محاسبه فعلی ناکارآمد است و میانگین ساده شهرها لحاظ شده در حالی که زندگی در کلانشهرها به دلیل هزینههای بالاتر زندگی، شامل مسکن و حملونقل، بسیار گرانتر است. در نتیجه، انتظار میرود که عدد واقعی سبد معیشت حداقل ۲۵ درصد بیشتر باشد.
گزارشهای میدانی نشان میدهد که در شهریور ۱۴۰۳، سبد معیشت حدود ۳۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برآورد شد. در حالی که حداقل دستمزد برای کارگری با ۱.۳ فرزند حدود ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بوده و تنها ۲۹.۶ درصد از هزینه واقعی زندگی را تامین کرده است.
**سناریوهای احتمالی برای دستمزد ۱۴۰۵**
باتوجه به پیشبینی نرخ تورم بین ۳۵ تا ۴۵ درصد، سه سناریو برای افزایش دستمزد سال آینده قابل تصور است. فرض بر این است که حداقل دستمزد به پایان سال ۱۴۰۴ برابر با ۱۰٫۳۹ میلیون تومان باشد:
– سناریوی کمبرآورد (تورم ۳۵ درصد): دستمزد تقریباً ۱۴٫۰۳ میلیون تومان
– سناریوی میانه (تورم ۴۰ درصد): دستمزد تقریباً ۱۴٫۵۴ میلیون تومان
– سناریوی بدبینانه (تورم ۴۵ درصد): دستمزد تقریباً ۱۵٫۰۶ میلیون تومان
به این ترتیب، افزایش دستمزدها بین ۲۰ تا ۵۰ درصد پیشبینی میشود. کارشناسان کارگری هشدار میدهند اگر فقط بر اساس تورم دستمزد تعیین شود، شکاف مزدی همچنان پا برجا خواهد ماند و هزینه واقعی زندگی کارگران تامین نخواهد شد. از نظر این کارشناسان، تعیین دستمزد واقعی باید بر مبنای خط فقر و سبد معیشت واقعی صورت گیرد، نه فقط نرخ تورم.
