به گزارش خبرآنلاین، هواپیماهای بوئینگ MD سهمی ۴۰ درصدی از صنعت هوایی ایران دارند. عدم پذیرش این هواپیماها توسط عراق در ایام اربعین، مشکلاتی جدی برای زائران ایجاد کرد. هرچند رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد که این ممنوعیت برای سفرهای اربعین برطرف شده است، اما این مسئله زنگ خطری برای صنعت هوایی کشور به شمار میرود.
بر اساس گزارشی از همشهری، عراق پیش از مراسم اربعین امسال، ورود هواپیماهای بوئینگ MD به آسمان خود را ممنوع کرد، در حالی که این نوع هواپیماها بخش زیادی از ناوگان هوایی ایران را تشکیل میدهند. با وجود این، پروازهای این نوع هواپیماها از ایران به مقاصدی مانند مسقط، دبی و قطر بدون مشکل ادامه دارد.
اطلاعات نشان میدهد که در مراسم اربعین سال گذشته، ۴۰ درصد پروازها توسط هواپیماهای MD انجام شده بود. اما به علت عدم رایزنیهای بهموقع مسئولان، این هواپیماها نتوانستند در مراسم اربعین امسال خدماتی ارائه دهند. در نتیجه، بخش زیادی از پروازها به شرکتهای هواپیمایی عراقی واگذار شد که میتواند به صنعت هوانوردی کشور آسیب بزند.
معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری در تلاش برای دریافت مجوز پروازهای این هواپیماها خبر داد که در مذاکرات با طرف عراقی برای رفع ممنوعیت پرواز این هواپیماها در مراسم اربعین ۱۴۰۴ به مقصد فرودگاه نجف، اقداماتی انجام شده است.
رئیس سازمان هواپیمایی کشوری همچنین در حاشیه یک آیین مربوط به دستاندرکاران حج ۱۴۰۴ اعلام کرد که با توضیحات فنی، طرف عراقی قانع شده و پروازهای MD به ناوگان هوایی کشور افزوده شده است.
ممنوعیت پرواز این هواپیماها یادآور ممنوعیت پروازهای توپولوف در دهه ۷۰ است، وضعیتی که بدون جایگزینی، منجر به مشکلاتی برای صنعت هوایی کشور شد. در مراسم حج نیز بخشی از پروازها به دلیل کمبود هواپیماهای مناسب، به شرکتهای سعودی سپرده میشود.
چالش دیگری که پیشروی صنعت هوایی کشور وجود دارد، بلاتکلیفی در روند خصوصیسازی است. باوجود برنامههایی برای خصوصیسازی، به دلیل مشکلات متعدد این روند متوقف شده و شرکتهای هواپیمایی توان نوسازی و توسعه ناوگان خود را از دست دادهاند. این مشکل حتی بر شرکتهایی مانند کیشایر تاثیر گذاشته که با وجود منابع لازم، قادر به توسعه ناوگان خود نشدهاند.
در سال ۱۴۰۰، ناوگان هوایی این شرکت تنها با یک فروند هواپیما کاهش یافت؛ اما با اجرای تدابیر اخیر، تعداد ناوگان عملیاتی به ۹ فروند افزایش یافته است. این وضعیت همچنین شامل خطوط هوایی خصوصی ایران ایر تور نیز میشود.
این موضوع نشان میدهد که مدیریت منابع در خطوط هوایی مستقل از دارایی دولتی یا خصوصی آنها بوده و به سیاستهای مربوطه وابسته است.
خطرات خصوصیسازیهای نمایشی بر صنعت
در گذشته، خصوصیسازیهای غیرواقعی در برخی صنایع کشور نه تنها به توسعه و بهبود منجر نشد، بلکه در برخی موارد به تعطیلی و کاهش گسترده نیروها نیز انجامید.
برخی از این خصوصیسازیها حتی مورد انتقاد رهبر معظم انقلاب قرار گرفته و نتوانستهاند به اهداف تعیینشده در اصل ۴۴ قانون اساسی دست یابند.
افزایش قیمت بلیت به دلیل نبود رقابت
ورود هواپیماهای پهنپیکر جدید به ناوگان کشور میتواند علاوه بر بهبود خدمات هوایی، مسیرهایی مانند چین را پوشش دهد و با افزایش ظرفیت، قیمت بلیتها را کاهش دهد. نبود چنین هواپیماهایی، قیمت بلیت پروازهای دوربرد را بالا برده و با واردات هدفمند، این نرخها میتواند تا یکسوم کاهش یابد.
علاوه بر این، رقابتهای نامناسب بین برخی شرکتهای هواپیمایی نیز تأثیرگذار بوده و با ایجاد موانع، روند توسعه ایرلاینهای دیگر را مختل کرده است.
نیاز به حمایت از صنعت هوانوردی در مناطق آزاد
توسعه صنعت هوایی در مناطق آزاد دارای اهمیت ویژهای است. این مناطق بدون دسترسی مناسب به حملونقل هوایی، کارایی لازم را نخواهند داشت. از این رو، ایرلاینهای اختصاصی در مناطقی نظیر کیش و قشم راهاندازی شدهاند تا نیازهای روزمره ساکنان این مناطق را تأمین کنند.
ضرورت خصوصیسازی واقعی در صنعت هوایی
خصوصیسازی در کشورهای در حال توسعه و توسعهیافته از اهمیت بالایی برخوردار است، اما اجرای نادرست آن میتواند به بحرانهایی در تولید، خدمات و اشتغال منجر شود.
خصوصیسازی اصولی و مبتنی بر منافع ملی، آنچنان که مقام معظم رهبری تأکید کردهاند، میتواند محرکی برای رشد صنعت هوایی باشد. از سوی دیگر، خصوصیسازیهای سطحی و بیثمر تنها موانع جدی برای این صنعت ایجاد میکنند.
این وضعیت نیازمند نظارت جدی و برخورد با متخلفان است تا روند رشد و توسعه واقعی صنعت هوانوردی کشور تسهیل گردد.
۲۱۷