به گزارش خبرآنلاین، «برت مکگورک»، تحلیلگر مسایل جهانی در شبکه «سیانان»، که سابقهای دیرینه در دیپلماسی و فعالیتهای امنیت ملی آمریکا در دولتهای چهار رئیسجمهور دارد، به بررسی تهدیدات فزاینده هستهای در جهان پرداخت و دلایل این افزایش تهدیدات را تحلیل کرد.
مکگورک در این تحلیل به یادآوری سفر تابستان ۲۰۲۲ خود با جو بایدن، رئیسجمهور وقت، به اجلاس رهبران خاورمیانه در عربستان سعودی پرداخت و اشاره کرد که بایدن نگرانی خود از احتمال جنگ هستهای را مطرح کرد. این پاسخ بایدن او را به حیرت انداخت، چرا که به نظر میرسید این تهدید در دهههای اخیر کاهش یافته است.
وی همچنین به جنگ اوکراین و تغییرات در کنترل تسلیحات هستهای اشاره کرد و گفت که با وجود ظهور فناوریهای نوین و تشدید رقابت هستهای میان آمریکا و چین، این مقوله نادیده گرفته شده است. مکگورک به نقل از بایدن در مصاحبهای با «جیک تپر» گفت: «محاسبات نادرست در جنگ اوکراین میتواند به فاجعهای جهانی منجر شود.»
تحلیلگر سیانان ادامه داد: اخیراً فیلمی پربیننده از نتفلیکس به نام “خانه دینامیت” منتشر شده که درباره یک موشک هستهای است که به شیکاگو هدف قرار میدهد. وی به رزمایش هستهای روسیه به ریاست ولادیمیر پوتین اشاره کرد و گفت ترامپ دستور بازگشت به آزمایش تسلیحات هستهای را صادر کرده است.
مکگورک، همچنین به فرسایش توافقات کنترل تسلیحات ابرقدرتها، به ویژه پیمان «استارت» اشاره کرد که ماحصل آن جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی بین آمریکا و شوروی سابق بود. وی بیان کرد که پس از جنگ اوکراین، روسیه همکاری با این پیمان را به حالت تعلیق درآورده و امیدها برای مذاکرات جدید کمرنگ شده است.
این تحلیلگر خاطرنشان کرد: اگر این پیمان به پایان برسد، آخرین سازوکار کنترل تسلیحات هستهای بین ابرقدرتها نیز از بین خواهد رفت و تجدید توافقات در این حوزه تحت تأثیر مواضع انتقادی ترامپ نسبت به توافقات بینالمللی حتی دشوارتر خواهد شد.**نگرانیهای جهانی از افزايش تهدیدات هستهای**
یک مقام پیشین شورای امنیت ملی ایالات متحده اظهار داشت که در حالی که احتمال بروز درگیری هستهای هنوز پایین است، جهان به دورانی وارد میشود که مشابه آن از زمان جنگ سرد دیده نشده است. وی بر این باور است که این دوران شامل گسترش تسلیحات هستهای توسط دو ابرقدرت جهانی، آمریکا و روسیه، که 90 درصد از تسلیحات هستهای قابل استقرار جهان را در اختیار دارند، و همچنین کشورهایی که هنوز به این حوزه وارد نشدهاند، است.
به طور خاص، او به عربستان سعودی و کره جنوبی اشاره کرد که به تازگی تمایل خود را برای دستیابی به تسلیحات هستهای اعلام کردهاند.
**توسعه نظامی چین و چالشهای جدید**
تحلیلگر مزبور همچنین به گسترش روزافزون زرادخانه هستهای چین که هیچ توافقی مشابه استارت با آمریکا ندارد، تاکید کرد. وی عنوان کرد که چین به طور تقریبی سالانه 100 کلاهک جدید به زرادخانه هستهای خود اضافه میکند و بر اساس گزارش بولتن دانشمندان اتمی، تعداد سلاحهای هستهای این کشور هماکنون به 600 رسیده است. پیشبینیها حاکی از آن است که چین تا سال 2035 ممکن است به 1500 سلاح هستهای دست یابد. او میافزاید که این کشور هرگز در مذاکرات جدی کنترل تسلیحات شرکت نکرده است.
این مقام تصریح کرد که چین استدلال میکند که زرادخانهاش کوچکتر از زرادخانههای ایالات متحده و روسیه است و نباید مانند آنها با آن رفتار شود. این استدلال به نظر میرسد که با اصول عدم اشاعه هستهای در تضاد است و میتواند باعث تشدید مشکلات امنیتی و گسترش تسلیحات هستهای شود.
**نگرانیها درباره هوش مصنوعی و تصمیمگیریهای هستهای**
در بخش دیگری از این تحلیل، وی به خطرات ناشی از ورود هوش مصنوعی به فرآیندهای تصمیمگیری نظامی اشاره کرد و آن را به سناریوی “ماشین روز قیامت” تشبیه کرد. این سناریو که در فیلم “دکتر استرنجلاو” مطرح شد، به مفهوم یک برنامه خودکار برای پرتاب تسلیحات هستهای اشاره داشت که میتوانست بدون دخالت انسان عمل کند.
سال گذشته، کاخ سفید اذعان کرد که جو بایدن و شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، بر اهمیت حفظ کنترل انسانی در تصمیمگیریهای هستهای تاکید کردند. مکگورک خاطرنشان کرد که علیرغم اینکه قضاوت انسانی باید در زمان بحران بر تصمیمگیریها غالب باشد، وجود سیستمهای هوش مصنوعی در تحلیلها میتواند خطر محاسبات اشتباه را افزایش دهد.
**تشدید تنشها در اوکراین**
وی همچنین به افزایش تنشهای هستهای میان ایالات متحده و روسیه در سایه جنگ اوکراین اشاره کرد و به دستور ترامپ برای از سرگیری آزمایشهای هستهای به عنوان یک واکنش به مانورهای نظامی روسیه پرداخت.رئیسجمهور ایالات متحده تصمیم خود برای لغو نشست دوم با ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه را اعلام کرده است. وی در این ارتباط تأکید کرده که آزمایشهای انفجاری جدید به بهبود وضعیت موجود کمک نمیکند. به گفته او، آخرین آزمایش هستهای روسیه به سال 1990 و ایالات متحده به سال 1992 بازمیگردد، در حالی که چین نیز آخرین آزمایش خود را در سال 1996 انجام داده است. رئیسجمهور آمریکا هشدار داده که در صورت انجام آزمایش هستهای توسط ایالات متحده، روسیه و چین به احتمال زیاد اقدام مشابهی خواهند کرد و این موضوع میتواند باعث تضعیف بیشتر نظام عدم اشاعه سلاحهای هستهای شود. همچنین وی تصریح کرده که برای حفظ آمادگی و نوسازی زرادخانه هستهای ایالات متحده نیازی به آزمایشهای جدید نیست و این قدرت هستهای باید تحت کنترل باشد.
مذاکرهکننده ارشد سابق کاخ سفید در پایان سخنانش بر این نکته تأکید کرده که جهان وارد دورانی ناشناخته از خطرات هستهای شده است. او توضیح داده که پاسخ به چنین چالشی نباید از سرگیری آزمایشهای انفجاری باشد، بلکه نیاز است تا یک کارزار هماهنگ با متحدان و شرکا برای تقویت بازدارندگی در برابر هرگونه استفاده از تسلیحات هستهای طراحی شود. همچنین تأکید شده که باید تلاشهایی برای ایجاد هنجارهای جدید علیه گسترش سلاحهای هستهای و مدیریت استفاده از هوش مصنوعی در سیستمهای تصمیمگیری صورت گیرد. این دوران پرخطر در واقع مستلزم وضع استانداردها و ترتیبات جدیدی است که تاکنون مشاهده نشده است.
