**تحلیل انتقادات پزشکیان از نهادهای فرهنگی که خروجی ندارند**
مسعود پزشکیان، نماینده مجلس، اخیراً به انتقاد از نهادها و دستگاههای بودجهگیر پرداخته که به گفته او، خروجی مؤثری ندارند. این انتقادات دوباره بحث نهادهای فرهنگی و بنیادهایی که بودجههای کلانی دریافت میکنند، را به میان آورده است. این نهادها که در بسیاری موارد فعالیتهای موازی دارند، همواره با این انتقاد مواجه بودهاند که با وجود بودجههای عظیم، پاسخگویی کافی ندارند.
این موضوع در سایه سخنان رئیس دولت به چالش کشیده شده و سؤال به میان میآید که آیا پزشکیان برنامهای برای اصلاح بودجه این نهادها دارد یا خیر.
در این راستا، صادق زیباکلام، تحلیلگر سیاسی و فعال اصلاحطلب، در گفتگو با خبرآنلاین به این مسئله پرداخته و اشاره میکند که مساله بودجه نهادهای دینی و فرهنگی در زمان دولت حسن روحانی نیز مطرح بود. او تأکید میکند که این نهادها نه تنها نتوانستهاند رابطه مثبتی با مردم برقرار کنند، بلکه در کاهش مشکلات اجتماعی نیز تأثیر ملموسی نداشتهاند.
زیباکلام نمایش میدهد که منابع مالی این نهادها میتوانست در حوزههایی مانند آموزش، بهداشت و محیط زیست صرف شود، اما در عمل صرف تبلیغات و فعالیتهایی بدون اثر ملموس شده است. او به بودجه هنگفت سازمان صدا و سیما با مبلغ ۲۹ هزار میلیارد تومان اشاره کرده و میافزاید که بسیاری از شهروندان ترجیح میدهند به کانالهای خارجی مانند بیبیسی فارسی روی آورند.
### ادامه گفتگو با زیباکلام
زیباکلام در خصوص ارزیابی خود از سخنان پزشکیان درباره نهادهای فاقد خروجی، به یادآوری بحثهایی که در سال ۹۲ در دوران ریاستجمهوری روحانی در مورد کاهش بودجه نهادهای دینی مطرح شده بود، میپردازد. او به تجزیه و تحلیل بودجه نهادهای مختلف پرداخته و بجای صرف منابع در زمینههای مثبت، بیشتر توجهها به نهادهای مذهبی معطوف شده است.
وی امسال نیز به بررسی دقیقتر بودجه نهادهای مختلف پرداخته و مشخصات آنها را مقایسه میکند. بر اساس ارقام ارائه شده، مجموع بودجه اختصاص یافته به نهادها و سازمانهای مرتبط با مذهب و فرهنگ، به رقمی بالغ بر ۵۴ هزار میلیارد تومان میرسد که این رقم برای بسیاری قابل درک نیست.
زیباکلام نقد و بررسی عمیقتری در راستای کارایی و تأثیرگذاری این نهادها در جامعه مطرح میکند و به نظر میرسد که لازم است بار دیگر به کارایی این سازمانها توجه شود.### انتقاد از هزینههای نهادهای مذهبی و صداوسیما
در حالی که برخی نهادهای علمی و محیط زیستی مانند دانشگاه تهران و سازمان محیط زیست به ترتیب بودجههایی معادل ۶۵۰۰ و ۸۰۰۰ میلیارد تومان دارند، بودجه نهادهای مذهبی بهطور قابل توجهی بیشتر و به ۶۴ هزار میلیارد تومان میرسد. این مبالغ صرف تبلیغ و هدایت جامعه میشود، اما پرسش اصلی این است که این نهادها چه دستاوردی برای جذب نسلهای جوان داشتهاند.
صدا و سیما، با بودجهای حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان، بهطور جدی مورد سوال قرار گرفته است که چه اقداماتی برای نزدیک کردن مردم به دین و فرهنگ اسلامی انجام داده است. انتقادات به این نهادها بهویژه در زمینه تخصیص منابع به امور اجتماعی و رفاه عمومی مطرح شده است، جایی که این بودجهها میتوانست به بهبود زInfrastructure ای چون بهداشت، آموزش و محیط زیست اختصاص یابد.
**نقد عملکرد نهادهای مذهبی**
پرسش اصلی این است که نهادهایی مانند مجمع جهانی اهل بیت، شورای عالی حوزههای علمیه و سازمان تبلیغات اسلامی با بودجههای کلان خود چه خروجی خاصی برای جامعه داشتهاند. بعضی شخصیتها مانند آقای پزشکیان نیز بر این باورند که این نهادها در عمل موفق نبوده و نیازی به پاسخگویی دارند. در دنیای امروز، پرسش از نتیجه کار و برونداد این نهادها بیش از هر زمان دیگر ضروری است.
### ضرورت پاسخگویی نهادها
بسیار مهم است که این نهادها بتوانند نشان دهند که با بودجههای دریافت شده چه成果 و دستاوردی برای جامعه ایجاد کردهاند. نهادهای مذهبی، در عین حال که طی سالها هزینههای قابل توجهی را صرف کردهاند، موفق به ارائه برنامههای مؤثر در زمینه کاهش افسردگی و ناامیدی در جوانان نشدهاند.
**سوال از مدیریت شهری**
از سوی دیگر، نقدهایی به مدیریت شهری، بهخصوص آقای زاکانی، نیز مطرح شده است. هزینههای چاپ و توزیع پوسترهای تبلیغاتی نیز مورد سوال قرار گرفته و نیاز به شفافسازی در این زمینه احساس میشود. در نهایت، انتقادات عمومی از صدا و سیما و دیگر سازمانها نشان میدهد که مردم انتظار پاسخگویی و عملکرد مؤثرتر از طرف این نهادها را دارند و هنوز وضعیت موجود رضایتبخش نیست.برخی از افراد برای کسب خبرهای دقیق به منابعی مانند بیبیسی فارسی و ایران اینترنشنال مراجعه میکنند، زیرا صدا و سیمای جمهوری اسلامی نتوانسته است اعتماد عمومی را جلب کند. مدیران نیز برای آگاهی از وضعیت و اتفاقات مهم به این منابع رو میآورند.
در خصوص بودجه نهادهای فرهنگی، برخی بر این باورند که هیچ فردی، حتی شخصیتی همچون پزشکیان، نمیتواند جلوی تخصیص این بودجهها را بگیرد. این نهادها آنقدر قدرت دارند که حتی بزرگترین مقامات نیز در برابر آنها احساس ناتوانی میکنند و هر گونه اقدام در این زمینه با دشواریهایی جدی مواجه خواهد شد.
