**آموزش مجازی تحت سایه قطع برق و اینترنت**
مظاهر گودرزی، کارشناس آموزشی، به تبیین تغییرات بزرگ در ارائه آموزش مجازی پس از شیوع ویروس کرونا پرداخت. وی خاطرنشان کرد که پیش از پاندمی، مفاهیم آموزش آنلاین چندان مورد توجه قرار نمیگرفت و مدارس در مواقع تعطیلی به دلیل آلودگی هوا از چنین رویکردی بهره نمیبردند. اما همهگیری کووید-۱۹ به سرعت باعث گردید که استفاده از نرمافزار «شاد» به عنوان بستری برای آموزش به یک ضرورت تبدیل شود. با وجود کاهش تهدیدات ناشی از ویروس، همچنان مدارس به دلیل شرایط نامساعد محیطی تعطیل میشوند و ضرورت استفاده از «شاد» برای تداوم آموزش حس میشود.
با این حال، چالشهایی که نرمافزار «شاد» با آنها دست و پنجه نرم میکند، همچنان باقیست. علی بهشتنینیا، کارشناس آموزش، اشاره کرده است که این پلتفرم در دوره کرونا در وضعیت بهتری به سر میبرد، اما در زمان پیک مصرف با مشکلاتی چون قطعی اینترنت و برق مواجه است. این وضعیت موجب میشود که معلمان نتوانند به راحتی با دانشآموزان ارتباط برقرار کنند.
بهشتینیا همچنین بیان کرد که قطع برق در تهران ممکن است ناپایدار باشد و در یک منطقه، امکان دسترسی به برق وجود داشته باشد، در حالی که منطقهی نزدیک ممکن است همچنان دچار قطعی باشد. او افزود که مشکلات اینترنت نیز بر شدت این موانع میافزاید و ممکن است دانشآموزان و معلمان در شرایط متناقضی قرار گیرند.
**محتوای تجاری در بستر آموزش آنلاین**
با توجه به استمرار آموزش مجازی در «شاد»، به وضعیت محتوای این اپلیکیشن نیز توجه ویژهای لازم است. بهشتنینیا تصریح کرده که «شاد» دیگر فقط یک نرمافزار آموزشی نیست و شامل محتوای متنوعی از جمله بازی و تماشای فوتبال میشود. او با انتقاد از این رویکرد اظهار داشت که پلتفرم به سمت تجاریسازی پیش رفته و این امر به افزایش مصرف اینترنت توسط کودکان منجر شده است.
حالا این سوال مطرح میشود که آیا این تغییرات به اصول آموزشی مؤثر کمک میکند یا سبب انحراف از هدف اصلی آموزش رایگان میشود. عدم شفافیت قراردادهای آموزش و پرورش با اپراتورها و ناشران آموزشی نیز مطرح گردیده که نیاز به بررسیهای بیشتری دارد.### ابهامات پیرامون برنامه «شاد» و شیوههای درآمدزایی آن
در خصوص برنامه آموزشی «شاد»، نگرانیهایی درباره شفافیت قراردادها با شرکتهای پشتیبان و اپراتورها وجود دارد. به گفته کارشناسان، اطلاعات دقیقی در خصوص طرفهای قرارداد و نحوه توافقات موجود نیست که این موضوع منجر به مشکلاتی در کیفیت خدمات رسانی به کاربران شده است. این ابهامات به انتقادات از روند درآمدزایی آموزشوپرورش دامن زده است.
بسیاری از متخصصان بر این باورند که «شاد» باید به عنوان ابزاری برای انتقال آموزش و برگزاری کلاسها عمل کند و نه به یک پلتفرم تجاری تبدیل شود. با این حال، بخشهایی نظیر ورزش و سرگرمی در این برنامه درآمدزا شدهاند و برخی محتواهای آموزشی نیز نیاز به پرداخت هزینه اینترنتی دارند که این موضوع با شعار آموزش رایگان تناقض دارد.
بهشتینیا، یکی از کارشناسان در این زمینه بیان میکند که دانشآموزان به دلیل وجود بخشهای متنوع در «شاد»، مدت زیادی را صرف تماشای محتوای غیرآموزشی میکنند که این وضعیت مغایر با اهداف آموزشی است.
### «شاد» به یک کانال اطلاعرسانی تبدیل شده است
به اذعان کارشناسان، محتواهای غیر درسی و الزامات پرداخت هزینه برای استفاده از آنها، باعث شده که «شاد» بیش از هر چیز به یک کانال اطلاعرسانی بین معلم و دانشآموز تبدیل شود. هرچند این اپلیکیشن برای جلوگیری از افت تحصیلی در زمان تعطیلی مدارس طراحی شده، اما روند فعلی به نظر میرسد که منجر به آموزش پولی شده است.
بر اساس گفتههای بهشتینیا، امکانات رایگان «شاد» به ارسال و دریافت پیام محدود میشود و برای برگزاری کلاسهای تعاملی، مدارس مجبور به پرداخت هزینههایی هنگفت هستند که رقمهای بین ۲۰ تا ۲۶۹ میلیون تومان برای برخی از مدارس گزارش شده است. این موضوع سؤالاتی را درباره سرنوشت این درآمدها و مقصد آنها ایجاد میکند.
### امنیت برنامه «شاد» همچنان محل بحث
از زمان تأسیس برنامه «شاد»، نگرانیهایی در خصوص امنیت آن وجود دارد. بهشتینیا به ضعف امنیت این پلتفرم اشاره کرده و میگوید که پیامها و لینکهای مشکوک از طریق کاربران ارسال میشوند که میتواند مشکلات امنیتی جدی ایجاد کند. اضافه شدن غیرمجاز کاربران به کانالها نیز از دیگر نگرانیهاست که میتواند با افزایش تمهیدات امنیتی بهبود یابد.
با توجه به چالشهای یاد شده، نیاز به بررسی دقیقتر و شفافسازی در خصوص عملکرد و اهداف برنامه «شاد» احساس میشود.
