به گزارش خبرآنلاین، گودالی در دشت مهیار، یکی از مناطق فرونشست شده اصفهان، چشمانداز نگرانکنندهای را به نمایش گذاشته است. قطر این گودال به یک متر میرسد و با دیوارههایی سست و در حال ریزش، در مسیرهای شمال و جنوب خود ترکهای عمیق و مشهودی بوجود آورده است. شمال گودال به جاده اصفهان و جنوب آن به مسیرهای شهرضا و شیراز منتهی میشود. در نزدیکی این گودال، روستای ییلاقی مهیار قرار دارد.
به گفته یک کارشناس، این گودال تنها نمونهای از تعدادی زیادی از گودالهای مشابه است که در مناطق مختلف دشت وجود دارد. این ترکها نشانهای از بحران خشکی و فرونشست زمین هستند. از این رو، اطراف دشت پر از ترکهای ظاهری و غیرظاهری است که نشاندهنده وضعیت وخیم آب و خاک منطقه است.
دو ساعت پس از طلوع آفتاب، روستای مهیار در خواب صبحگاهی به سر میبرد و دیوارهای آن پر از ترک و تبلیغات ساخت و ساز است. دستگاههای فروش آب در روستا نصب شده که بر اساس حق اشتراک، به اهالی آب آشامیدنی ارائه میدهد. آب جاری در منازل اما به شکلی آلوده و شور است که قادر به تأمین نیازهای اولیه نیست.
مسعود، کارشناس کشاورزی و ساکن این روستا، اذعان دارد که در گذشته روستای مهیار پر از درختان میوه بوده اما اکنون با شوری آب و مشکلات زراعی مواجه شده است. سختی آب در این منطقه بالا رفته و شرایط نامناسب آب و هوایی باعث شده است که باغداری به یک رویای دور از دسترس تبدیل شود.
مسعود معتقد است که فرونشست زمین و کاهش کیفیت آب، ناشی از خشک شدن زایندهرود و فعالیتهای توسعهای نامناسب است که از دهه ۱۳۷۰ آغاز شده است. در گذشته، روستای مهیار دارای چهار قنات آب بود که اکنون تنها یکی از آنها فعال است و این امر مشکلات زیادی برای کشاورزی و تأمین آب شرب اهالی ایجاد کرده است.**افت شدید منابع آبی در دشت مهیار و تبعات آن**
به تازگی گزارشی از وضعیت دشت مهیار در استان اصفهان منتشر شده که نشاندهنده چالشهای جدی ناشی از کمبود آب و فرونشست زمین در این ناحیه است. هر بار که محققان به این منطقه میروند، متوجه میشوند ترکهای گستردهای در دشت ایجاد شده که عرض آنها به دو متر و عمقشان به پنج متر میرسد. فرونشستهای بیشتر در برخی مناطق، شکنندهتر شده و دردسرهایی برای ساکنان به وجود آورده است.
این ترکها هر سال متداولتر میشوند و آثاری از فرونشست زمین را در اطراف روستا به نمایش میگذارند. در حالی که سطح سفرههای زیرزمینی خشک شده، خاک اطراف به زمینهای ناپایدار تبدیل شده است. به گفته محققان، گودالها به تدریج به سمت روستا پیش میآیند و در آینده نزدیک، وضعیت به مراتب وخیمتر خواهد شد.
مسعود، یکی از ساکنان قدیمی این روستا، به یاد روزهای سرسبز گذشته اشاره کرد که درختان میوه و حیات وحش متنوعی در اطراف وجود داشت. اما حالا، ساختمانهای سیمانی به جای آنها نشسته و حیات وحش به طرز نگرانکنندهای از بین رفته است. آخرین باقیماندهها صرفاً یک منطقه حفاظتشده با چند راس پازن بوده که آن هم به کمک محیطبانها زنده مانده است.
به گفته کارشناسان، بحران خشکی و فرونشست زمین در دشت مهیار ریشه در خشک شدن زایندهرود دارد که به عنوان منبع اصلی تامین آب این منطقه عمل میکرد. بیش از سه دهه است که برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی به این وضعیت دامن زده و همچنین سیاستهای انتقال آب به یزد و ایجاد چاههای غیرمجاز نیز بر این دردسرها افزودهاند.
آبخوان دشت اصفهان که حدود ۱۲ میلیارد مترمکعب ذخیره آب داشته، اکنون به شدت کاهش یافته و بر اساس تحقیقات علمی، تا سال ۱۴۱۵ ممکن است به طور کامل خالی شود. ساکنان اصفهان باید به زودی به این واقعیت تلخ فکر کنند که در غیاب آب، زندگی آنها با چالشهای اساسی مواجه خواهد شد.**مشکلات فرونشست در اصفهان؛ چشمانداز نگرانکننده برای ساکنان**
یادآوری میشود که در گذشته، تأمین آب شرب یکی از دغدغههای اصلی مردم اصفهان بوده است. دو قمقمه ۱۰ لیتری آن زمان کافی بود تا نیازهای یک خانواده ۱۰ نفره را برطرف کند، اما این روزها به نظر میرسد احترام به آب بهتدریج کمرنگ شده است.
در این میان، مسئله فرونشست اصفهان بهخصوص جلب توجه میکند. این پرسش مطرح است که چرا اصفهان در میان دیگر شهرهای بزرگ ایران، مانند تهران و مشهد، در کانون توجه قرار دارد؟ کارشناس موضوع میگوید که اصفهان بهدلیل وجود آثار تاریخیاش اهمیت زیادی دارد. در واقع، این شهر بر روی یکی از ۴۰۰ دشت دچار فرونشست در ایران بنا شده است، و این موضوع شامل ۸۰۰ واحد مسکونی، دو فرودگاه و هزاران بنای تاریخی میشود.
وضعیت بناهای مسکونی در شهر نگرانکننده است. ساکنان بسیاری از این خانهها با ترکهایی در دیوار و سقفهای خود روبرو هستند و اغلب توان مالی برای تعمیرات ندارند. برخی از آنها ترکها را با مواد غیراستاندارد پوشش میدهند. در بازدیدهایی که از مناطق مختلف اصفهان بهعمل آمده، وضعیت مشهود است؛ رودخانه زایندهرود بهخصوص هنگامی که آب ندارد، حالتی شبیه به یک بستر مرده پیدا میکند و این تصویر برای ساکنان بسیار دردناک است.
اینجا در شهرک کاوه، شاهد خانههایی هستیم که در اثر فرونشست، دچار ترکهای موجه و ساختاری شدید شدهاند. آقای بهنامی، ساکن یکی از این خانهها، میگوید که خانوادهاش مجبور به ترک خانهی خود شدهاند و به یک سکونتگاه اجارهای کوچ کردهاند. در حالی که نمای ظاهری ساختمان سالم به نظر میرسد، در داخل آن، جدایی دیوارها از سقف و نشانههایی از آسیبدیدگی جدی نمایان است.
همچنین، خانم میرابی، ساکن محلهای دیگر، ابراز میکند که فرونشست در این منطقه منحصر به خانههای قدیمی نیست و حتی ساختمانهای تازهساز نیز دچار آسیب شدهاند. وضعیتی که در آن برای رفع مشکلات، اهالی مجبور به کندن قسمتهایی از درهای ورودی خود شدهاند، به خوبی نمایانگر تأثیرات مستقیم فرونشست بر زندگی روزمره ساکنان اصفهان است.
بهنظر میرسد که این پدیده به زودی نیاز به توجه و اقدام جدی را بهویژه در مناطق آسیبدیده، بیشتر از پیش نمایان کند.### بحران فرونشست زمین در محلهای از اصفهان
سرهنگ بازنشستهای که ساکن یکی از محلات اصفهان است، به وضعیت بحرانی این ناحیه اشاره میکند و بیان میکند که به خاطر فرونشست زمین، لولههای آب بارها ترکیده و ساکنان مجبور شدهاند برای تأمین آب مورد نیاز، مخازن آب و پمپهای برقی خریداری کنند.
این سرهنگ ادامه میدهد که آتشنشانی بارها به اهالی منطقه هشدار داده تا محل را تخلیه کنند و خطرات ناشی از ریزش آوار و اتصالی سیمکشی برق و نشت گاز را گوشزد کرده است. با این حال، مردم با بیان اینکه امکان جابهجایی ندارند، در خانههای خود باقی ماندهاند. یکی از ساکنان، فرزند این سرهنگ، با استفاده از لایههای پلاستیک سعی در کاهش خطر نشت گاز از لوله انشعاب خانهاش دارد.
یک دیگر از ساکنان، آقای مصطفایی، به ترکهای دیوار و سقف پارکینگ خود اشاره کرده و میگوید که این ترکها از سالها پیش وجود داشته و هیچیک از اقدامات ترمیمی تأثیر نداشته است. نگران سقوط آوار بر سر خانوادهاش، شبها از خواب میپرد و به طبقه زیرزمین سرک میکشد تا اطمینان حاصل کند فرزندانش در امنیت هستند.
خانم مهینی، یکی دیگر از اهالی، نیز از خرابیهای دیوارهای خانهاش میگوید و میافزاید که در طول یک دهه گذشته، بارها به تعمیرات پرداخته اما هیچ تأثیری نداشته است. او در شبها صدای ترک خوردن دیوارها را میشنود و تلاش همسرش برای پنهان کردن این ترکها بینتیجه مانده است.
فرونشست زمین، قیمت املاک را کاهش داده و خانم میرابی بیان میکند که صدای لودرها نشانهای دیگر از این بحران است. به گفته او، هر بار که لودرها در حال کار هستند، ساکنان احساس خطر بیشتری میکنند.
آهستهای که این ساکنان حس بیتفاوتی و ناامیدی را تجربه میکنند، خانم میرابی خاطرنشان میکند که با وجود این شرایط، دیگر خانهتکانی برایشان معنایی ندارد.
غروب زیبای اصفهان در حالی که آسمان رنگارنگ است، مشکلات موجود در ساختمانها را پنهان میکند. مسجد سید، با وجود شکافهای بر روی دیوارها و سقفهای زخمی، همچنان محل تجمع مردم برای نماز است.
یک مرد بنا از وضعیت آشفته شهر ناراضی است و میگوید که همه اصفهان تحت تأثیر این بلاها قرار گرفته و این مصیبت ناشی از خشک شدن زایندهرود است. او تأکید میکند که حتی بناهای تاریخی مانند عالیقاپو و مسجد جامع نیز دیگر در امان نیستند و ترکهای زیادی دارند.
در این شرایط وحشتناک، ساکنان همگی نگران آینده خود و شهرشان هستند، امیدی به بهبودی اوضاع نمیبینند و همچنان در سایه ترس از فرونشست زندگی میکنند.
