**آلودگی هوا و ارتباط آن با سرطان معده: یافتههای جدید پژوهشها**
به گزارش خبرآنلاین، یک گروه تحقیقاتی در تلاشاند تا تأثیر آلودگی هوا بر یکی از شایعترین سرطانهای مرتبط با دستگاه گوارش را بررسی کنند. این مطالعه مشخصاً به بررسی نقش ذرات ریز معلق میپردازد و اینکه آیا این ذرات میتوانند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهند یا خیر.
بر اساس خبر ایسنا، سرطان معده نقش عمدهای در مرگ و میر ناشی از سرطان در سراسر جهان دارد و این موضوع باعث شده تا شناسایی عوامل خطر این بیماری به یکی از اولویتهای پژوهشی تبدیل شود. از سوی دیگر، آلودگی هوا به عنوان یکی از علل اصلی بروز بسیاری از بیماریها، از بیماریهای قلبی و ریوی گرفته تا اختلالات عصبی، زندگی میلیونها نفر را تهدید میکند.
برخی از ذرات معلق که جزء آلودگیهای هوایی محسوب میشوند، میتوانند مدت زمان زیادی در هوا باقی بمانند و خطرات جدی برای سلامتی به همراه داشته باشند. این ذرات به دلیل اندازه کوچک خود به راحتی وارد دستگاه تنفسی شده و میتوانند به جریان خون نفوذ کنند.
پژوهشهای جهانی نشان دادهاند که برخی مواد موجود در این ذرات، خاصیت سرطانزایی دارند و میتوانند با وارد کردن التهاب و آسیب اکسیداتیو به سلولها، خطر ابتلا به بیماریهای مزمن را افزایش دهند. این اوضاع سبب شده است توجه بیشتری به بررسی اثرات این ذرات بر سرطانهای مرتبط با دستگاه گوارش جلب شود.
با این حال، رابطه بین آلودگی هوا و سرطان معده هنوز به وضوح مشخص نشده و یافتههای مختلف در این زمینه گوناگون هستند. برخی از تحقیقات وجود تأثیر منفی آلودگی را تأیید کرده و برخی دیگر ارتباطی معنادار را شناسایی نکردهاند. این تفاوتها معمولاً به روشهای اندازهگیری، شرایط جغرافیایی و نوع جمعیت مورد بررسی برمیگردد.
نقش جنسیت نیز مورد توجه قرار گرفته است، چرا که در برخی مناطق، مردان به دلیل شغلها و عادات مانند سیگار کشیدن بیشتر در معرض خطر قرار دارند. این پیچیدگیها ضرورت یک مرور جامع از شواهد موجود را بیش از پیش نمایان میسازد تا تصویر بهتری از یافتههای علمی ارائه شود.
در همین راستا، محمد میری و تیم تحقیقاتی وی از دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، مطالعهای را در مورد رابطه بین ذرات معلق و سرطان معده انجام دادهاند. این مطالعه با گردآوری نتایج چندین تحقیق معتبر، به دنبال ارائه ارزیابی جامعتری است.
آنها با جستجو در پایگاههای علمی معتبر مانند پابمد و وب آو ساینس تا اکتبر ۲۰۲۴، مقالاتی را که شرایط لازم از جمله کیفیت دادهها و متدولوژیهای مناسب را داشتند، برای تحلیل نهایی انتخاب کرده و دادههای مورد نیاز را از این مقالات استخراج کردند.
نتایج نشاندهنده آن هستند که یافتهها یکسان نیستند. برخی از مطالعات نشان دادهاند که مردان در معرض ذرات معلق با خطر بالاتری از ابتلا به سرطان معده مواجهاند، به طوری که این خطر تقریباً دو برابر میشود. این اختلاف ممکن است به عوامل زیستی و سبک زندگی مرتبط باشد. در مقابل، مطالعاتی در کشورهایی همچون آمریکا و تایوان نتایج روشنی در این خصوص گزارش نکردهاند، که این میتواند نشاندهنده تأثیرات متغیر جغرافیایی باشد.
با این حال، نتایج کلی این مطالعه حاکی از آن است که قرار گرفتن طولانیمدت در معرض ذرات ریز معلق ممکن است خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد. این یافتهها نشان میدهد که تأثیر آلودگی هوا تنها به مشکلات تنفسی محدود نمیشود و لازم است در سیاستگذاریهای بهداشتی، آثار بلندمدت آن بر دستگاه گوارش نیز مورد توجه قرار گیرد.
در بخش تکمیلی، محققان خاطرنشان کردهاند که روشهای مختلف اندازهگیری آلودگی میتوانند بر نتایج تأثیر گذار باشند. برخی از مطالعات به دادههای مستقیم ایستگاههای سنجش کیفیت هوا اتکا کردهاند که در عین دقت، اطلاعات کافی در مورد محیطهای داخلی را ارائه نمیدهند.تحقیقی جدید نشان میدهد که شرایط شغلی افراد میتواند تحت تأثیر آلودگی هوا قرار گیرد. مدلهای جغرافیایی به بررسی آلودگی در نواحی بدون ایستگاههای سنجش میپردازند، اما این مدلها اغلب با عدم قطعیتهایی مواجهاند.
از نظر زیستشناسی، تحقیقات نشان میدهد که ذرات ریز میتوانند موجب التهاب، آسیب به DNA و تولید ترکیبات مضر در سلولها شوند. این فرآیندها در نهایت ممکن است به بروز و پیشرفت سرطان کمک کنند.
در پایان این مطالعه، محققان به این نتیجه رسیدند که قرارگیری در معرض آلودگی هوا، به ویژه ذرات ریز معلق (PM۲.۵)، میتواند ریسک ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد و به همین دلیل، نیاز به اتخاذ تدابیر ویژه در این زمینه احساس میشود.
لازم به ذکر است که یافتههای این تحقیق در «مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار» به چاپ رسیده و میتواند به عنوان مبنایی برای تحقیقات گستردهتر در آینده مورد استفاده قرار گیرد.
