به گزارش خبرآنلاین، تصاویر خیابانهای شهر به وضوح تغییرات نگرانکنندهای را نشان میدهد که شامل افزایش مصرف سیگار در بین زنان و دختران است. عوامل مختلفی از جمله دسترسی آسان به سیگار، قیمت مناسب، بستهبندی جذاب، و تبلیغات گسترده در شبکههای اجتماعی و سریالهای نمایش خانگی باعث شدهاند که نوجوانان و زنان به سمت استفاده از دخانیات جذب شوند که شامل سیگار، قلیان، و همچنین ویپها میشود.
دکههای مطبوعاتی که روزی به فروش روزنامه و مجله معروف بودند، به مکانهایی برای فروش سیگار تبدیل شده و این موضوع احتمال مصرف نوجوانان را نیز بالا میبرد، چرا که آنها با پول توجیبی کم میتوانند سیگار خریداری کنند.
**افزایش ۱۳۰ درصدی مصرف سیگار در میان دختران نوجوان**
بر اساس آخرین آمارهای رسمی، مصرف سیگار در بین دختران ۱۳ تا ۱۵ ساله در یک دهه گذشته بیش از ۱۳۰ درصد افزایش داشته است. کارشناسان تأکید میکنند که در کشورهایی مانند آمریکا و کانادا، دسترسی به سیگار به طور متوسط ۴۵ دقیقه زمان میبرد، در حالی که در ایران این فرآیند بسیار سریعتر انجام میشود.
آمار وزارت بهداشت در سال ۱۳۹۵ نشان میدهد که مصرف سیگار و قلیان در میان نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله به ترتیب ۳.۴ و ۵.۸ درصد بوده است. به علاوه، سن شروع به مصرف دخانیات ممکن است حتی از ۱۳ سال نیز کمتر باشد و بیش از ۶۰ درصد این افراد در معرض دود دستدوم سیگار قرار دارند.
کارشناسان و مسئولان حوزه سلامت علت افزایش مصرف دخانیات در میان زنان و دختران را ناشی از تغییرات فرهنگی میدانند و تأکید دارند که رشد آسیبهای اجتماعی و مشکلات روانی نظیر اضطراب و افسردگی نیز تأثیرگذار است.
دکتر سعید صفاتیان، پژوهشگر حوزه اعتیاد، بر این باور است که افزایش مصرف دخانیات در میان زنان حقیقتی غیرقابل انکار است و هر مطالعهای این واقعیت را تأیید میکند. وی در توضیحات خود به تأثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی بر این روند اشاره کرده و تأکید میکند که نیاز به بررسیهای بیشتر برای درک عمیقتر این موضوع وجود دارد.
وی درباره تجارب کشورهای اروپایی نیز گفت که زمانی مصرف سیگار به طور خاص در میان اقشار مرفه بوده، اما به آرامی این عادت به دیگر طبقات اجتماعی گسترش یافته و در نهایت به زنان نیز سرایت کرده است.
**کافی است سری به پارکها بزنید**
طبق گزارش وزارت بهداشت، حدود ۱۴ درصد افراد بالای ۱۸ سال و ۵ درصد افراد زیر ۱۸ سال مصرفکنندههای دخانیات هستند. همچنین شیوع مصرف در مردان حدود ۲۶ درصد و در زنان ۵ درصد است. دکتر صفاتیان با ابراز نگرانی از کاهش سن مصرف دخانیات، نسبت به این وضعیت هشدار میدهد.### افزایش مصرف سیگار در میان نوجوانان: زنگ خطر برای سلامت عمومی
مصرف سیگار در میان زنان در کشور، به ویژه در سنین نوجوانی، به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در گذشته، سیگار کشیدن در میان زنان بیشتر در محیطهای دانشگاهی و سنین بالای ۲۲ سال مشاهده میشد، اما اکنون در پارکهای تهران، آمار دختران دانشآموزی که سیگار میکشند بهوضوح در حال افزایش است. در جمعهای دوستانه و مختلط، از هر ۱۰ دختر، ۲ تا ۳ نفر به این عادت روی آوردهاند که نشاندهنده کاهش سن شروع مصرف و افزایش آمار آن است.
مدیرکل سابق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر به عوامل اصلی این گرایش اشاره میکند و سه دلیل عمده را لذتطلبی، کنجکاوی و تأثیر الگوهای محیطی معرفی میکند. او معتقد است که نوجوانان که مشاهده میکنند والدینشان در مواقع مختلف از جمله تماشای فوتبال یا در زمانهای استرس، سیگار میکشند، به این عادت جذب میشوند. به گفته دکتر صفاتیان، نگرش برخی والدین به تجربهگرایی فرزندان، در کنار فقدان آموزش مهارتهای زندگی، میتواند به این معضل دامن بزند.
### تبعات تولید و مصرف دخانیات
بر اساس مطالعات جهانی، بیش از ۹۰ درصد افراد معتاد به مواد مخدر، مصرف خود را با سیگار یا قلیان آغاز کردهاند. اگر این حلقه ابتدایی کنترل شود، احتمال ورود به مصرف مواد مخدر به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت. در این میان، صنایع دخانی با اهداف سودآوری، به جذب جوانان و نوجوانان ادامه میدهند و در عین حال، تولید سیگارهای الکترونیک را به عنوان کالای سالم معرفی میکنند، در حالی که کارشناسان هشدار میدهند که عوارض این محصولات مشابه یا حتی بیشتر است.
دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، همچنین به واگذاری زمینهای کشاورزی به کشت توتون اشاره کرده و این وضعیت را نگرانکننده توصیف کرده است. هر سال، ۷۰ میلیارد نخ سیگار در کشور تولید میشود و خرید سیگار سالانه هزینهای بالغ بر ۸ تا ۸.۵ میلیارد تومان را به همراه دارد.
### نگرانکنندهتر از همیشه
این موضوع میتواند در آینده نزدیک بار اقتصادی سنگینی به نظام سلامت کشور تحمیل کند، زیرا سیگار عامل اصلی بیماریهایی از قبیل سرطان ریه و بیماریهای قلبی و عروقی است که سالانه ۵۰ هزار مرگ را به همراه دارد. مصرف سیگار در زنان ۱۸ تا ۲۴ ساله به ۱۹۰ درصد افزایش یافته و در مجموع، مصرف محصولات دخانی در این گروه سنی ۹۰ درصد رشد داشته است.
کارشناسان بر این باورند که افزایش مصرف دخانیات میان دختران و کاهش سن شروع مصرف، میتواند تهدید جدی برای سلامت عمومی به شمار آید. آنان بر ضرورت آموزش مهارتهای زندگی و اجرای قوانین سختگیرانه برای مقابله با تبلیغات صنایع دخانی تأکید میکنند، چرا که در صورت عدم توجه، آیندهای را خواهیم دید که دود برای نسل جوان، به اولویت تبدیل شده است.
