**تداوم کاهش بارشها در همدان و افزایش خطر خشکسالی**
خبرگزاری مهر، گروه استانها – با ادامه روند کاهشی بارشها در استان همدان، کارشناسان هواشناسی نسبت به تشدید عواقب خشکسالی و نیاز به صرفهجویی در مصرف آب هشدار میدهند. نتایج اخیر نشان میدهد که در سال زراعی گذشته، مجموع بارشها در همدان تنها ۱۸۰ میلیمتر بوده است، در حالی که میانگین تاریخی این استان حدود ۳۰۰ میلیمتر برآورد شده است.
این کاهش مقدار بارشها به اندازه ۴۰ تا ۵۰ درصد، نشاندهنده ورود استان به دورهای نگرانکننده از کمبود بارش و افت منابع آبی است. از آغاز مهرماه سال جاری، تنها ۵ میلیمتر بارش در نقاط مختلف همدان گزارش شده که این رقم در مقایسه با میانگین معمول این ماه، بسیار پایین است.
این وضعیت باعث کاهش سطح آبهای زیرزمینی، افت دبی چشمهها و مشکلات در تأمین آب برای کشاورزی و مصارف شهری شده است. بر اساس پیشبینیهای کارشناسان، بارشهای فصل پاییز امسال کمتر از حد نرمال پیشبینی میشود، در حالی که زمستان آینده ممکن است شرایط بارش به حالت معمول نزدیکتر شود، اما به علت کمبود بارشهای قبلی، قابل انتظار نیست که این بارشها بتوانند کسری آب را جبران کنند.
کارشناسان تأکید دارند که مصرف بهینه آب باید به عنوان یک رفتار پایدار اجتماعی و اقتصادی در جامعه جا بیفتد. کاهش مصرف خانگی، اصلاح الگوی آبیاری و استفاده از روشهای نوین کشاورزی از جمله اقداماتی است که به استان کمک میکند تا بتواند از بحران خشکسالی عبور کند.
کاهش بارشها فقط بر کشاورزی و محیط زیست تأثیر نمیگذارد، بلکه تأمین آب شرب و سلامت عمومی نیز تحت تأثیر قرار میگیرد. هوای خشک میتواند منجر به افزایش گرد و غبار و کاهش کیفیت هوا در استان شود.
کارشناسان از شهروندان میخواهند که در مدیریت مصرف آب همکاری کنند و به این ترتیب، با مشارکت عمومی و اجرای سیاستهای مدیریتی دقیق، از عواقب خشکسالی کاسته و آیندهای پایدار برای همدان بسازند.### بارشهای همدان ۵۰ درصد کاهش یافت؛ هشدار جدی برای خشکسالی
مدیرعامل شرکت آب منطقهای همدان، رضا اخلاصمند، از وضعیت نامساعد منابع آبی در این استان خبر داد و اعلام کرد که سدهای همدان هماکنون به میزان ۵۶ درصد خالی هستند. او با اشاره به مدلهای جهانی هواشناسی، پیشبینی کرد که بارشهای فصل پاییز امسال نسبت به میانگین تاریخی کاهش خواهد یافت و به همین دلیل کنترل ورودیهای سد اکباتان از امروز آغاز شده است.
اخلاصمند افزود: در سال آبی گذشته، حجم بارندگی در همدان به ۲۸۵ میلیمتر رسید که نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد کاهش و نسبت به میانگین بلندمدت حدود ۱۷ درصد افت داشته است. به گفته وی، در پاییز و زمستان پیشرو دما بالاتر از حد معمول خواهد بود و بارشها بیشتر به صورت باران اتفاق خواهد افتاد.
وی همچنین از کاهش محسوس ورودی سدها خبر داد و گفت: ورودی سد اکباتان در سال گذشته تنها حدود ۲۳ میلیون مترمکعب بود، در حالی که مصرف آب شرب همدان تقریباً سه برابر این حجم است. به همین دلیل، تأمین پایدار آب شهر نیازمند استفاده همزمان از منابع دیگری است.
مدیرعامل آب منطقهای همدان همچنین اشاره کرد که ورودی سد اکباتان از ۳۹ میلیون مترمکعب در سال آبی ۱۴۰۲–۱۴۰۳ با کاهش قابلتوجهی مواجه شده و نیز ورودی سد کلان از ۲۸ میلیون مترمکعب به ۱۰ میلیون مترمکعب و سد سرابی تویسرکان از ۸.۹ میلیون مترمکعب به حدود ۳.۹ میلیون مترمکعب تنزل یافته است.
با توجه به شرایط کنونی، اخلاصمند تأکید کرد که لازم است مصرف آب در بخش زراعی، بهویژه در حاشیه سد اکباتان، به شدت کنترل شود و کشت محصولات پرمصرف محدود گردد. در حال حاضر، تنها تأمین آب باغات با حجم آبی موجود مقدور است.
وی اضافه کرد: کمبارشی سال گذشته حتی از سال ۱۴۰۱ شدیدتر بود، اما با مدیریت منابع و کنترل ورودیهای سد، آب شرب همدان بدون مشکل تأمین شد. برنامهریزی برای انتقال هدفمند آب از رودخانهها و نظارت مستمر در بالادست سد اکباتان در سال جاری در نظر گرفته شده است تا سال آینده بدون تنش آبی سپری شود.
کارشناسان به دلیل کاهش مداوم بارشها و افت میزان روانآبها، اجرای برنامههای صرفهجویی و استفاده از شیوههای نوین آبیاری را الزامی میدانند. اقدامات مدیریتی و همکاری مردم در کاهش برداشتهای غیرمجاز میتواند در عبور همدان از دوره کمبارشی تأثیرگذار باشد.
