به گزارش خبردونی و با استناد به شهر سختافزار، در سال اخیر پیشرفتهای چشمگیر در فناوری هوش مصنوعی، شرکتهای برجسته نظیر OpenAI، مایکروسافت، اینتل و سامسونگ را در پی ساخت دیتاسنترهای بزرگ و با قابلیت پردازش بالا سوق داده است. این تحولات همچنین نگرانیهای فزایندهای را در بین مردم و نهادهای محیط زیستی به همراه داشته، بهویژه بهدلیل مصرف بالای انرژی و تولید آلودگی. اخیراً، برنامه OpenAI برای ایجاد یک دیتاسنتر بزرگ، انتقادات بسیاری را از سوی این سازمانها به دنبال داشته است.
بر طبق گزارش Tomshardware، OpenAI قصد دارد تا سال 2033 یک دیتاسنتر با ظرفیت پردازشی 250 گیگاوات بسازد. این میزان انرژی به اندازه نیاز برق کل کشور هند و دو برابر کربن تولیدی شرکت ExxonMobil در یک سال خواهد بود. چنین برآوردهایی موجب نگرانی عمیق فعالان حوزه محیط زیست و نهادهای مربوطه شده است.
سرعت پیشرفت فناوری بهخصوص در زمینه پردازش گرافیکی نشان میدهد که دیتاسنتر OpenAI برای 60 میلیون پردازنده گرافیکی NVIDIA GB300 طراحی شده است. این در حالی است که هر سال OpenAI به 30 میلیون GPU جدید نیاز دارد. هرچند چرخه عمر این پردازندهها معمولاً دو سال برآورد میشود، این وضعیت بیشتر ناشی از افت ارزش اقتصادی آنهاست تا نقص سختافزاری.
غیر از OpenAI، دیگر غولهای فناوری نیز در حال برنامهریزی برای ایجاد دیتاسنترهای بزرگ هستند. بهعنوان نمونه، شرکت xAI متعلق به ایلان ماسک تا سال 2030 قصد دارد 50 میلیون پردازنده H100 تولید کند که به حدود 5 گیگاوات انرژی نیاز دارد. این پروژهها موجب افزایش قیمت برق و کاهش کیفیت خدمات برقرسانی در سطح جهانی شدهاند.
علاوه بر این، نیاز به آب برای خنکسازی دیتاسنترها نیز بهطور بیسابقهای افزایش یافته است. بهعنوان مثال، کارخانه TSMC Fab 25 به یک گیگاوات برق نیاز دارد که معادل نیاز برق 750 هزار خانوار تایوانی است و همچنین روزانه 100 هزار تن آب مصرف خواهد کرد، که برابر با مصرف یک شهر کوچک است.
این تقاضای شدید برای پردازندههای هوش مصنوعی، شرکتها را به سمت ساخت کارخانههای جدید تراشهسازی کشانده است. تنها در دو سال گذشته، 97 کارخانه جدید در سراسر جهان شروع به ساخت کردهاند، که TSMC و سامسونگ از جمله آنها هستند. این کارخانهها نیز به میزان بالایی آب و برق نیاز دارند.
همچنین تولید تراشههای پیشرفته معمولاً به مواد شیمیایی سمی وابسته است. گزارشهای سازمان SHARPS در کره جنوبی نشان میدهد که برخی از کارکنان کارخانههای سامسونگ به دلیل تماس با مواد شیمیایی از جمله بیمارهایی چون سرطان رنج میبرند.
بنابراین، رقابت برای پیشرفت در عرصه هوش مصنوعی فشار زیادی بر منابع محدود زمین وارد کرده است. در این بین، شرکتها میلیاردها دلار برای تجهیزات و زیرساختهای لازم هزینه میکنند و کشورها نیز به جنگ تجاری برای جلوگیری از پیشرفت رقبای خود دست زدهاند.
