**افزایش کلسترول خون: حقایق و عوامل موثر**
دکتر مجتبی کرباسی، پزشک متخصص طب سنتی، بیان کرده است که تقریباً ۷۰ تا ۸۰ درصد کلسترول خون توسط بدن و در کبد تولید میشود، در حالی که تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد آن از طریق مصرف غذا به دست میآید. به گفته وی، این موضوع در علم پزشکی به اثبات رسیده و مصرف مواد غذایی حاوی کلسترول، مانند تخممرغ و کره طبیعی، تأثیر چندانی بر روی سطح کلسترول خون ندارد. در واقع، کاهش اینگونه مواد غذایی میتواند موجب افزایش تولید کلسترول در بدن گردد.
**دلایل افزایش کلسترول خون**
برخلاف تصورات رایج، کلسترول مادهای بد نیست و بدن برای تولید هورمونها، ترمیم غشاهای سلولی، تولید ویتامین D و همچنین ساخت صفرا، به آن نیاز دارد. با این حال، شرایطی وجود دارد که در آن بدن میزان بیشتری کلسترول تولید میکند.
مصرف زیاد کربوهیدرات و قند باعث تحریک ترشح انسولین و تحریک تولید کلسترول در کبد میشود. همچنین، کمبود چربیهای مفید در رژیم غذایی نیز میتواند موجب افزایش سنتز کلسترول گردد. در شرایط استرس، بدن برای تولید هورمون کورتیزول نیاز به کلسترول اضافی دارد و التهاب مزمن نیز به افزایش تولید کلسترول منجر میشود.
**بیماریهای مرتبط با کلسترول بالا**
کمکاری تیروئید میتواند موجب کاهش متابولیسم و در نتیجه کاهش دفع کلسترول از خون شود. برخی بیماریهای کبدی و صفرا نیز به افزایش سطح کلسترول منجر میشوند. به علاوه، تعدادی از بیماریهای ژنتیکی نیز تولید کلسترول را افزایش میدهند. مهم است بدانیم که افراد با اضافه وزن و مبتلا به فشار خون بالا یا قند خون بالا باید تغییراتی در سبک زندگی و رژیم غذایی خود ایجاد کنند. مصرف داروهایی همچون آتورواستاتین یا رزواستاتین کافی نیست و باید بر بهبود عادات غذایی و کاهش وزن تمرکز شود.
در نهایت، برای کاهش کلسترول خون، تنها مصرف داروها کافی نیست و برای درمان ریشهای لازم است به تغییرات اساسی در سبک زندگی توجه شود.### گزارشهای کلسترول و تریگلیسیرید در خون
تحلیل وضعیت چربیهای خون میتواند به سه دسته اصلی تقسیم شود: کلسترول کل، کلسترول HDL و کلسترول LDL. کلسترول کل به تنهایی نمیتواند به عنوان معیاری برای تشخیص بیماریهای متابولیک یا قلبی به کار رود، اما به رغم این، بسیاری از پزشکان و بیماران به آن توجه میکنند.
کلسترول HDL که به عنوان “کلسترول خوب” شناخته میشود، نمایانگر کلسترولی است که از بافتها به کبد منتقل میشود. بالا بودن این نوع کلسترول نشانهای از کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی است. در مقابل، کلسترول LDL یا “کلسترول بد” کلسترولی است که از کبد خارج شده و به بافتها ارسال میشود. بالا بودن سطح LDL میتواند نشاندهنده خطر بیماریهای قلبی باشد، هرچند که این میزان باید با در نظر گرفتن تریگلیسیرید و HDL مورد ارزیابی قرار گیرد.
### تریگلیسیرید و عوامل افزایش آن
تریگلیسیرید، شکل اصلی چربی در خون است که از کربوهیدراتها و نشاستههای موجود در غذاها ناشی میشود. در گذشته، تمرکز بیشتر بر روی خطرات مرتبط با کلسترول بود، اما اکنون وجود تریگلیسیرید بالا به عنوان علامتی نگرانکننده برای دیابت و بیماریهای قلبی مطرح است. نسبت TG/HDL به عنوان یک شاخص پیشبینیکننده عوارض قلبی عروقی به کار میرود.
افزایش تریگلیسیرید معمولاً نشاندهنده وجود مشکلات متابولیکی و مقاومت به انسولین است. بررسی علل این افزایش نشان میدهد که ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد به سبک تغذیه نادرست مرتبط هستند. مصرف زیاد قند و نشاسته، شامل آبمیوهها، نوشابهها، قند و شکر، شیرینیجات و همچنین مصرف آرد و نان سفید، سیبزمینی، استرس، کمخوابی و چاقی از جمله عواملی هستند که میتوانند سطح تریگلیسیرید خون را افزایش دهند.
در نتیجه، توجه به رژیم غذایی و سبک زندگی میتواند به بهبود نشانههای مرتبط با چربی خون و پیشگیری از بیماریهای قلبی و متابولیکی کمک کند.
