به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین و به نقل از روابطعمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، رویداد «در قاب یک سند» به معرفی و بازشناسی اسناد مهم آرشیوی این سازمان پرداخته و در هر شماره به یک سند تاریخی، فرهنگی، اداری یا اجتماعی از آرشیو ملی ایران توجه میکند.
در این شماره، سندی تحت عنوان «فرمان مظفرالدینشاه درباره تغییر تعرفه حقوق گمرکی کالاهای وارده و صادره» معرفی شده است. این فرمان به تاریخ ۲۰ شوال ۱۳۲۰ قمری، معادل با ۲۹ دی ۱۲۸۱ شمسی صادر و از ۱۵ ذیقعده ۱۳۲۰ قمری یا ۲۳ بهمن ۱۲۸۱ شمسی لازمالاجرا اعلام شده است.
این فرمان، نظام تعرفههای قبلی که از سال ۱۲۴۶ قمری حاکم بود را لغو کرده و چارچوب جدیدی را تصویب کرده که هدف آن حمایت از صادرات، کاهش فشار بر مواد اولیه و مایحتاج عمومی و مدیریت واردات کالاهای تجملی است.
در متن این سند، دستخط شاه برای تأیید اجرایی شدن آن خطاب به اتابک اعظم درج شده و مهر سلطنتی نیز بر آن وجود دارد. همچنین، در دلایل صدور این فرمان نتیجهگیریهای چهار ساله دستگاه گمرک ذکر شده که نشاندهنده غلبه واردات بر صادرات و رکود تجارت داخلی بوده و بر این نکته تأکید دارد که دریافت حقوق از کالاهای صادراتی موجب کاهش توان رقابتی محصولات ایرانی میشود.
براساس مفاد کلیدی این فرمان، اخذ مبلغ «بیستودو شاهی» در مرزها لغو شده و چندین کالاهای صادراتی از پرداخت حقوق گمرکی معاف میشوند؛ از جمله منسوجات، قالی، پشم و پنبه، خشکبار، حبوبات و برخی صنایع چرمی.
در قسمت واردات نیز مایحتاج اساسی مانند دام، گندم، جو و گوشت از پرداخت عوارض معاف شده و در عوض، حقوق گمرکی بر کالاهای غیرضروری افزایش مییابد تا بخشی از کاهش درآمد را جبران کند.
این سند با شماره ثبت ۲۳۲۲۸-۲۹۶ در گنجینه آرشیو ملی ایران نگهداری میشود.
