مظفرالدینشاه قاجار در نخستین سفر خود به فرنگ در ماه آخر سال ۱۳۱۷ هجری قمری، روزنوشتهایی از این سفر تهیه کرده است. در ادامه به بررسی خاطرات او از روز چهارشنبه بیستوسوم جمادیالاول ۱۳۱۸ (بیستوهشتم شهریور ۱۲۷۹) میپردازیم.
او صبح زود بیدار شده و به نوشیدن آب پرداخت و سپس مقداری گردش کرد. در این میان، امیربهادر جنگ، آبدارباشی، و پزشکان وی نیز در کنار او بودند. پس از آن به محل ژیمناستیک رفتند و بدنسازی کردند.
سپس به خانه برگشته و تصاویری که از آنها گرفته شده بود را مشاهده کردند. مظفرالدینشاه از وزیر همایون خواست تا توضیحات مربوط به عکسها را زیر آنها بنویسد و روزنوشت سفر را نیز تنظیم کنند. در ادامه، صدراعظم و وزیر دربار به حضور او رسیدند و دقایقی به گفتگو پرداختند. قوامالسلطنه نیز برای وداع با پرنس «مترنیخ» و خانوادهاش که برای تشکر از هدیهای به او آمده بودند، وارد شدند و پس از گفتگوی کوتاهی، آنها عکسهایی به یادگار به شاه تقدیم کردند.
در ادامه، ناهار صرف کردند و پس از آن پرنس «شن بورغ» و برادرش برای وداع به ملاقات آمدند. این پرنسها در حدود چهل سال و بسیار معقول به نظر میرسیدند. پس از رفتن آنها، مظفرالدینشاه نماز خوانده و با وزیران به کالسکه سوار شدند و به سمت جنگلهای ماریمباد رفتند. در میان راه به کافه لیکرلندن رفته و در یک میز مخصوص نشسته و چای نوشیدند.
در آخرین شب اقامتشان در ماریمباد، آتشبازی زیبایی سازماندهی شده بود که مورد توجه حضار قرار گرفت. پس از شام، او و همراهانش برای استراحت به منزل برگشتند.
منبع: مظفرالدینشاه قاجار، «سفرنامه فرنگستان، سفر اول»، تهران: شرق، چاپ دوم، ۱۳۶۳، ص ۲۰۲.
