**رشد استفاده از هوش مصنوعی و «توهم توانایی» ناشی از آن**
در گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از سیتنا، پژوهشگران به افزایش چشمگیر استفاده از هوش مصنوعی در جامعه اشاره کرده و اعلام کردند که این فناوری جدید میتواند حس اعتمادبهنفس کاذب را در کاربران ایجاد کند.
محققان دانشگاه آلتو در فنلاند به همراه همکارانی از آلمان و کانادا در این تحقیق دریافتند که هوش مصنوعی میتواند اعتماد به نفس را به طور مشابه و به طور نادرستی در تمام افراد بالا ببرد.
این مطالعه نشان میدهد زمانی که افراد برای حل مسائل از چتباتهایی نظیر چت جیپیتی استفاده میکردند، اکثر آنها (صرفنظر از سطح مهارت واقعیشان) به طور غیرمنطقی به کیفیت پاسخها اعتماد کردند. جالب توجه است که کسانی که بیشتر از هوش مصنوعی بهره میبردند این اعتماد بیجا را به مراتب بیشتر نشان دادند.
رابین ولش، یکی از نویسندگان این پژوهش، تأکید کرد که انتظار میرفت افرادی که با هوش مصنوعی آشنایی بیشتری دارند، بتوانند دقت عملکرد خود را بهتر ارزیابی کنند، اما یافتهها نشان داد به رغم تجربه بالای این افراد، در تشخیص واقعیت تواناییهای خود، ضعف دارند.
**عواقب زیانبار وابستگی به هوش مصنوعی**
پژوهش در بر داشت که ۵۰۰ نفر در حل مسائل منطقی شرکت کردند، که نیمی از آنها اجازه داشتند از چتجیپیتی کمک بگیرند. در این بررسی، شرکت کنندگان پس از دریافت پاسخ اولیه، معمولاً زود قانع میشدند و تمایلی به بررسی بیشتر یا ارزیابی انتقادی نداشتند.
این تحقیق نشان میدهد که کاربران هوش مصنوعی معمولاً مهارتهای خود را بیش از حد برآورد میکنند و به این نتیجه میرسند که تواناییهای خود مستقل از کیفیت پاسخها، بالا است. از آنجایی که هوش مصنوعی به طور معمول عملکرد کاربران را بهبود میبخشد، افراد با مهارت پایین نیز ممکن است احساسی از توانایی کاذب پیدا کنند.
پژوهشگران درباره پیامدهای این روند هشدار داده و بیان کردند که میتواند منجر به کاهش تواناییهای انتقادی، افزایش تصمیمگیریهای نادرست و تضعیف مهارتهای تحلیلی انسانها شود.
**پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت**
برخی از راهکارها برای حل این مشکل شامل طراحی هوش مصنوعی است که کاربران را به پرسش دوباره، ارزیابی و تفکر انتقادی ترغیب کند. به عنوان مثال، با مطرح کردن سوالاتی نظیر «چقدر به این پاسخ اطمینان دارید؟» یا «چه گزینهای ممکن است از قلم افتاده باشد؟»، میتوان به بهبود وضعیت کمک کرد.
کلیات پژوهش بیانگر لزوم دقت بیشتر در استفاده از فناوریهای هوش مصنوعی و تأکید بر ارزیابی انتقادی است.
