جشنواره سینمای مستند و تجربی و پویانمایی ایران، توسط مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و پویانمایی کشور برگزار میشود. ثبتنام برای دریافت کارت حضور در این جشنواره از طریق وبسایت رسمی آن انجام میشود. با این حال، برای دانشجویان تازهکار، دریافت کارت حضور به معضلی بزرگ تبدیل شده است. این دانشجویان بیشتر از هر گروه دیگری نیاز به تجربه دارند، اما اغلب از این فرصت محروم میشوند و کارتهای رسانه و مهمان عمدتاً به چهرههای شناختهشده اختصاص می یابد.
انواع کارتهای جشنواره شامل کارتهای رسانه، صاحب اثر، مهمان، مهمان ویژه و کارت دانشجویی هستند. کارتهای دانشجویی بهصورت دیجیتال ارائه میشوند، اما فاقد اعتبار مالی روزانه هستند. در حالی که سایر کارتها میتوانند مبلغی را برای وعدههای غذایی در رستورانهای طرف قرارداد شارژ کنند، دانشجویان از این امکانات بهرهمند نیستند. جالب است که جشنواره به داشتن بخش مسابقه دانشجویی افتخار میکند، اما در عمل، دانشجویان از حداقل امکانات نیز محروماند.
بخش جالب این داستان این است که حتی افرادی که کارت دارند – چه مهمان ویژه یا رسانه – نمیتوانند بهراحتی وارد سالن شوند. آنها تا زمانی که بلیتداران اصلی وارد نشوند اجازه ورود ندارند، در حالی که بسیاری از سالنها نیمهخالی باقی میمانند. مسئولین ورودی در مواردی کلمات نامناسبی گفته و تأکید دارند که اگر بلیت ندارید، فقط میتوانید پس از پنج دقیقه از شروع فیلم وارد شوید، حتی اگر سالن خالی باشد. این شرایط منجر به صفهای طولانی و حس ناامیدی در تجربهای که باید ساده و لذتبخش باشد، میشود.
رزرو بلیت نیز چالشهای خاص خود را دارد. دانشجویان با کارتهای خود باید بلیت رایگان دریافت کنند، اما در بسیاری از مواقع برای فیلمها هیچ سانسی برای رزرو وجود ندارد. بهعنوان مثال، از روز اول جشنواره، بلیتهایی برای فیلم مستند «عبای سوخته» در دسترس نبود. اگر کسی نیز به سالن وارد شود، ممکن است با جمله «باید بلیت تهیه کنید!» مواجه شود. در واقع، وجود کارت، بلیت رایگان و سایر موانع به معنای واقعی هیچ سودی ندارد و دانشجویان در یک دور باطل از انتظار و محدودیت گیر میکنند.
سؤالی که مطرح میشود این است که آیا دانشجوهایی که قرار است نسل جدید سینمای مستند را شکل دهند، باید اینگونه از حمایت و اعتبار بیبهره باشند؟ جشنوارهای که به «حقیقت» افتخار میکند تا چه اندازه میتواند این تبعیض و بیتوجهی به نسل جدید را توجیه کند؟ اگر قرار است جشنواره محلی برای ارائه استعدادها باشد، پس چرا دانشجویان باید در حاشیه قرار بگیرند؟
امید میرود که مسئولان برگزاری جشنواره به این نکات توجه کرده و شرایطی فراهم کنند تا دانشجویان و نسل جدید سینمای مستند بتوانند با حضور معنادار و محترم در جشنواره شرکت کنند، بهنحوی که شعار «حقیقت» تنها به یک تئوری روی کاغذ محدود نماند.
