به گزارش خبرآنلاین، در سالن انتظار، جمعی از زوجهای نابارور حضور دارند که چهرههای افسرده و خستهای دارند. اغلب این افراد بالای ۳۵ سال سن دارند و سالهاست برای دست یافتن به آرزوی فرزندآوری تلاش میکنند.
به نقل از فارس، این زوجها بارها مراحل پیچیدهای مانند انجام آزمایشات مکرر، جستجوی اهداکننده مناسب، تطبیق گروه خونی، انجام تخمککشی و IVF را پشت سر گذاشتهاند تا به رویای فرزنددار شدن برسند. این مسیر که با هزینههای کلان همراه است، بعضاً به قیمت از دست دادن سرمایههای مالی و حتی سلامت جسمی آنها تمام میشود.
آمارهای رسمی نشان میدهد که حدود ۲۰ درصد از زوجهای ایرانی با مشکل ناباروری مواجه هستند و برای داشتن فرزند باید موانع و هزینههای زیادی را تحمل کنند. اما در این میان، برخی دلالها نیز به دنبال منفعتطلبی، با قیمتهای گزاف خدمات تقاضا میکنند، در حالی که فروش گامت در کشور ممنوع است.
برای بررسی بیشتر موضوع اهدای تخمک و رحم اجارهای، گفتگویی با «علی صادقی تبار»، مدیر مرکز درمان ناباروری ابن سینا انجام شده است.
صادقی تبار گفت: مهمترین چالش برای زوجهای نابارور، نبود فرزند است که به عدم نشاط و امید در خانوادهها منجر میشود و این مسئله میتواند تبعات اجتماعی جدی برای جامعه به همراه داشته باشد. او خاطرنشان کرد که نبود فرزند میتواند به افزایش سالمندی و کاهش تولید و اقتصاد در جامعه منتهی شود.
وی همچنین به مشکلات اقتصادی زوجهای نابارور اشاره کرد و افزود: هزینههای بالای درمان ناباروری، ناشی از نیاز به تجهیزات و داروهای خاص و محدود بودن تامینکنندگان این محصولات است. به دلیل محدودیتهای موجود، قیمتها بالا رفته و بار مالی سنگینی بر دوش این زوجها میگذارد.
صادقی در ادامه به سوالی درباره خدمات بیمهای اشاره کرد و گفت: اگرچه بر اساس مصوبه مجلس، هزینههای درمان ناباروری باید تحت پوشش بیمه قرار گیرد، اما هنوز این پوشش به راحتی در دسترس بیماران قرار ندارد و مراکز درمانی قادر به تامین هزینهها نیستند.در شرایطی که بیمهها نتوانستهاند فرآیند پرداخت هزینههای درمانی را بهطور مؤثر تنظیم کنند، بیماران مجبور به پرداخت هزینههای درمان ناباروری بهصورت نقدی هستند و پس از آن به بیمه مراجعه میکنند تا بخشی از هزینهها را بازپسگیرند. این فرایند ممکن است یک تا دو ماه طول بکشد.
صادقیتبار، مدیر مرکز درمان ناباروری، با اشاره به بهبود تدریجی وضعیت پوشش بیمه در مقایسه با سه سال گذشته، تصریح کرد که تخصیص بودجههای مناسب از سوی وزارت بهداشت و مجلس باید بهطور مؤثر مدیریت شود تا زوجهای نابارور بتوانند از این حمایتها بهرهمند شوند. او همچنین از پیشنهاد یک روش درمانی جدید خبر داد که ممکن است به تأمین مالی این درمانها توسط بیمه سلامت ایران کمک کند.
مدیر مرکز، همچنین به وضعیت بیمههای نیروهای مسلح اشاره کرد و گفت که این سازمان قراردادی با مرکز درمان ناباروری ابن سینا منعقد کرده که تمامی هزینههای درمان ناباروری را تحت پوشش قرار میدهد؛ بهطوری که بیمهشدگان نیازی به پرداخت هیچ هزینهای ندارند.
در خصوص هزینههای درمان ناباروری، صادقیتبار بیان کرد که این هزینهها بهطور دقیق قابل پیشبینی نیستند و بین زوجین متفاوت است. برای هر بار درمان ناباروری، هزینهها بین ۳۵ تا ۴۵ میلیون تومان تخمین زده میشود که شامل داروها و درمانهای اولیه است. در مواردی که زوجها از تکنیک IVF استفاده کنند، هزینههای درمان در مراحل بعدی کاهش مییابد و به حدود چهار تا شش میلیون تومان کاهش مییابد.
سوال دیگری که مطرح شد مربوط به سرنوشت جنینهای باقیمانده است. صادقیتبار توضیح داد که جنینها معمولاً برای مادر نگهداری میشوند، مگر اینکه مادر خودش تصمیم به اهدا بگیرد. در این صورت، او باید مراحل مشاوره و امضای رضایتنامه را طی کند. همچنین تأکید کرد که هیچ تخمک یا جنینی بدون رضایت مادر استفاده نخواهد شد.### شایعهای که به درمان ناباروری لطمه میزند
به تازگی شایعاتی در مورد فروش گامتها، شامل تخمک و اسپرم، شنیده شده که به فرایند درمان ناباروری آسیب میزند. یکی از متخصصان در این حوزه تصریح کرد که با وجود این ادعاها، واقعیت این است که هزینه گرفتن اسپرم ناچیز است، در حالی که فرآیند برداشت تخمک هزینههای بالایی دارد. برای مثال، یک زن که میخواهد تخمک خود را اهدا کند، باید به طور مشابه با فردی که مشکلات ناباروری دارد، تحت درمان قرار گیرد.
این فرآیند شامل مصرف داروهای تحریک تخمکگذاری و انجام آزمایشهای مختلف میشود که میتواند به حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان هزینه و سه ماه زمان نیاز داشته باشد. به گفته این متخصص، اهداکننده تخمک در واقع در یک عمل خیر مشارکت میکند و هزینههای درمان از طریق خانواده دریافتکننده جبران میشود. اما برخی با سوء تعبیر این فرآیند، از واژه «فروش» استفاده میکنند.
### ممنوعیت خرید و فروش گامتها در ایران
این متخصص همچنین به ممنوعیت قانونی خرید و فروش گامتها اشاره کرد و گفت که بر اساس قوانین موجود، اهدا باید به صورت رایگان انجام شود. در حالی که فرد اهداکننده عضو بدن میتواند هزینههای جانبی را دریافت کند، این ایراد به وجود میآید که تصور فروش اعضای بدن باعث لطمه به روحیه اهدای گامتها میشود. در واقع، در شرایط فعلی، اهدای تخمک یک عمل ارزشمند به شمار میآید.
### وضعیت اهدا اسپرم
در مورد اهدا اسپرم نیز این متخصص گفت که اهدا در حال حاضر بلامانع است، اما به دلیل نبود شفافیت در آییننامههای مرتبط، همه مراکز به این کار نمیپردازند. با این حال، پیشنویس جدیدی در حال تدوین است که به این مقوله مجوز رسمی میدهد. همچنین، اعلام کرد که اهدا اسپرم بار مالی ندارد، اما نیاز به انجام آزمایشهای مختلف مانند HIV و تستهای ژنتیکی دارد که ممکن است هزینهزا باشد.
### اثرات منفی شایعات
این متخصص در نهایت بر این نکته تأکید کرد که استفاده از اصطلاحات نادرست مانند «خرید و فروش» میتواند به فرآیند درمان اُساسی لطمه بزند و موجب به تعطیلی افتادن خدمات اهدای گامت شود. در نتیجه، این شایعات باعث محرومیت بسیاری از افراد از این خدمات پزشکی خواهند شد.
