به گزارش خبرنگار ما از مرکز اسناد انقلاب اسلامی، میرزا محمد فرخی یزدی، معروف به تاج‌الشعرا، در سال ۱۲۶۸ خورشیدی متولد شد. طبق مستندات، وی در تاریخ ۲۵ مهر ۱۳۱۸ به دستور رضاشاه به قتل رسید.
فرخی به دلیل زبان تند و انتقاداتش نسبت به ستمگران، با واکنش‌های سلبی مواجه شد و حتی لب‌های او به دستور حاکم یزد، دوخته شد.
احمدخان سردار احتشام، مشهور به ضیغم‌الدوله قشقایی، از سال ۱۲۸۹ به مدت کوتاهی به عنوان حاکم یزد منصوب شده بود. اعتراض‌های فرخی یزدی به سیاست‌های ضیغم‌الدوله، موجب زندانی شدن او شد. وی در عید نوروز ۱۲۹۰ در جمع آزادی‌خواهان یزد، شعری انتقادی به صدور می‌سوسای ضیغم‌الدوله سرود، که با خشم شدید حاکم مواجه شد.
حسین مسرت، نویسنده زندگی‌نامه یزدی، روایت می‌کند که با دستورات ضیغم‌الدوله، فرخی و همکارانش به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و در زندان زندانی شدند. فرخی پس از آن، به دلیل فعالیت‌هایش علیه ظلم و استبداد، مورد تنبیه قرار گرفت.
پس از مدت کوتاهی از زندان فرار کرد، اما فشار بر او ادامه یافت. حاکم جدید یزد، فخرالملک، سعی در دلجویی از فرخی داشت، اما این امر نتوانست اثر قابل‌توجهی بر روحیه و مبارزات او بگذارد.
فرخی پس از این واقعه، به تهران رفت و فعالیت‌های خود را در عرصه مطبوعات شروع کرد. در سال ۱۳۰۰، امتیاز روزنامه «طوفان» را به دست آورد و در نخستین شماره آن، به وضعیت کشور اشاره کرد و وعده تغییر نام در آینده داده است.**فرخی یزدی و مبارزه علیه استبداد: نگاهی به زندگی پرفراز و نشیب**
فرخی یزدی، شاعر و فعال سیاسی، در طول سال‌های انتشار نشریه «طوفان»، که به ۱۵ بار توقیف رسید، همواره با چالش‌هایی جدی مواجه بود. او که خود را در پی تحقق آزادی‌های اجتماعی می‌دید، به زندانی شدنش در طی این مدت اعتراض می‌کرد. فرخی یزدی به دلیل انتقادهایش به استبداد حاکم، متحمل سختی‌های زیادی شد و این وضعیت به زندگی او با قدرت‌های مختلف گره خورده بود.
در سال ۱۳۰۷، فرخی به عنوان نماینده مردم تهران در مجلس شورای ملی انتخاب شد و به همراه محمودرضا طلوع، جناح اقلیت مجلس را تشکیل داد که مخالف رضاشاه از قدرت بود. در حالی که بیشتر نمایندگان مجلس از رضاخان حمایت می‌کردند، فرخی بارها تحت فشار قرار گرفت. یکی از مقام‌های مجلس، وی را به شدت مورد ضرب و شتم قرار داد و این تنها یکی از چالش‌های او در آن دوران بود.
با مشاهده عدم امنیت جانی، فرخی چند شب را در مجلس خوابید و در نهایت تصمیم به فرار از تهران گرفت. پس از عبور از مسیر شوروی، به آلمان رفت و در نشریه «پیکار» به انتقاد از دولت ایران پرداخت. اما به سرعت به کشور خود بازگشت و در پی مشکلاتی که برای او ایجاد شد، به زندان افتاد. وی به اتهام‌های واهی از جمله بدهی و توهین به سلطنت، ۳۰ ماه به زندان قصر محکوم گردید.
فرخی در تاریخ ۲۵ مهر بر اثر «آمپول هوا» و به دست پزشک احمدی جان خود را از دست داد، هرچند این ادعا بعدها توسط احمدی رد شد. فرخی یزدی، شاعر و مخالف سرسخت استبداد، بخش عمده‌ای از زندگی‌اش را به مبارزه با ظلم اختصاص داده بود و تجارب متعددی از شکنجه و تبعید را پشت سر گذاشت.
