به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین و به نقل از پایگاه اطلاعرسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، سندی از سازمان امنیت کشور (ساواک) تایید میکند که «عذری»، سفیر پیشین اسرائیل در ایران، با برگزاری مراسم مختلف و استفاده از شبکههای شخصی و سیاسی، حدود ۲۵ میلیون دلار (برخی منابع احتمال میدهند این مبلغ تنها ۲.۵ میلیون دلار باشد) از ایران جمعآوری کرده و به اسرائیل منتقل کرده است.
در نگاه اول، این گزارش بهعنوان یک اطلاعات امنیتی در مورد روابط ایران و اسرائیل تلقی میشود. اما با نگاهی انتقادی، عمیقاً پیامدهای اقتصادی و اجتماعی چنین اقداماتی نمایان میشود. در دهه پنجاه خورشیدی، ایران به ظاهر از رونق نفتی برخوردار بود، اما اقتصاد آن تا حد زیادی به واردات وابسته و نسبت به خروج ارز آسیبپذیر بود. انتقال میلیونها دلار به اسرائیل نشاندهنده اولویتهای سیاسی رژیم پهلوی بود و بهطور مستقیم بر بازار ارز داخلی تاثیر گذاشته و موجب افزایش نرخ دلار شد. این کمک مالی به اسرائیل نه only یک تصمیم سیاسی، بلکه نمایانگر جدایی فاحش حکومت از خواستههای واقعی مردم بود. در شرایطی که بسیاری از ایرانیان با تورم و کمبود امکانات مواجه بودند، بخشی از منابع مالی کشور به تقویت دولتی خارجی اختصاص یافت که در ذهن عمومی منطقه مشروعیت نداشت. این تناقض میان نارضایتی مردم و حمایت مخفیانه از اسرائیل، به گسترش نارضایتی اجتماعی و بیاعتمادی مردم نسبت به حکومت منجر شد.
نقد اصلی به چنین سیاستهایی این است که اولویت منافع متحدان خارجی بر رفاه و توسعه داخلی کشور تقدم یافت. اگر این مبالغ به سرمایهگذاری در حوزههای آموزشی، بهداشت و توسعه زیرساختها اختصاص مییافت، میتوانست تاثیر مثبتی بر زندگی ایرانیان داشته باشد. اما انتقال این منابع به خارج تنها به نفع قدرتهای سیاسی دیگر تمام شد. بنابراین، این سند صرفاً یک گزارش تاریخی نیست، بلکه شاهدی بر این است که چگونه تصمیمات سیاسی اتخاذ شده در خفا، به آسیب به اقتصاد ملی و عمیقتر شدن شکاف میان دولت و ملت انجامید؛ شکافی که نهایتاً به فروپاشی نظام پهلوی کمک کرد.
