پژوهش جدیدی نشان میدهد که استفاده از چتباتهای هوش مصنوعی، نظیر چتجیپیتی (ChatGPT)، که به طور فزایندهای جایگزین موتورهای جستوجو میشوند، ممکن است به یادگیری سطحیتر و کاهش عمق دانش منجر شود. این مطالعه که به بررسی تأثیرات مثبت و منفی این ابزارها پرداخته، به تازگی در گزارشی از زومیت منتشر شده است.
نتایج این تحقیق حاکی از آن است که وابستگی به پاسخهای مختصر و خلاصهشده این سیستمها به کاهش درک و یادگیری واقعی بینجامد. شری ملوماد، استاد دانشگاه پنسیلوانیا و نویسنده اصلی این پژوهش، بیان کرده که دریافت اطلاعات از مدلهای زبانی در مقایسه با جستوجوی سنتی، به کسب دانشی سطحیتر میانجامد.
این کشف بر اساس هفت مطالعه مجزا و با مشارکت بیش از ۱۰ هزار نفر به دست آمده است. در این آزمایشها، یک گروه از شرکتکنندگان با چتبات هوش مصنوعی و گروه دیگر با موتور جستوجوگر گوگل تحقیق میکردند. نتایج نشان داد که افراد استفادهکننده از هوش مصنوعی، توصیههای کمتر دقیق و با جزئیات کمتری ارائه کردند در حالی که گروه دیگر قادر به تولید راهنماییهای دقیقتر و عمیقتر بودند.
ملوماد اظهار داشت که با ثابت نگه داشتن دادهها و پلتفرم، یادگیری از طریق پاسخهای سنتز شده به دانشی سطحیتر منجر میشود، در حالی که جستوجوی فعال و مستقل در وب باعث یادگیری عمیقتر میگردد. او یکی از دلایل این تفاوت را «اصطکاک» موجود در فرآیند جستوجو عنوان کرد که افراد را ملزم به جابهجایی بین منابع مختلف و تفسیر آنها میسازد.
این تحقیق تنها یکی از چندین هشدار محققان درباره اثرات منفی بلندمدت هوش مصنوعی بر توانمندیهای شناختی انسانها است. مطالعات دیگر نیز نشان دادهاند که تکیه بیش از حد بر ابزارهای هوش مصنوعی میتواند بر توانایی تفکر انتقادی و حافظه تأثیرات منفی بگذارد.
با این وجود، هوش مصنوعی به سرعت در حال گسترش در سیستمهای آموزشی است و شرکتهای فناوری هزینههای کلانی را برای ترغیب معلمان به استفاده از این ابزارها صرف میکنند. دانشگاهها نیز در حال توسعه چتباتهای اختصاصی برای تسهیل یادگیری دانشجویان هستند. به عنوان مثال، همکاری دانشگاه دوک با اوپنایآی (OpenAI) برای ایجاد «DukeGPT» یکی از این پروژههاست.
