**سفرنامه مظفرالدینشاه به اروپا: گزارشی از بادکوبه**
به نقل از خبرگزاری خبردونی، مظفرالدینشاه قاجار سفر نخست خود به اروپا را در آخرین ماه سال 1317 هجری قمری آغاز کرد و تمامی جزئیات این سفر را در قالب روزنوشت ثبت کرده است. روز جمعه 24 جمادیالآخر 1318 هجری قمری (27 مهر 1279 شمسی) او خاطراتش را از توقف در شهر بادکوبه به نگارش درآورده است.
در این روز، مظفرالدینشاه از عبدالعلیخان موتمنحضور، پیشخدمت خود که برای استقبال به بادکوبه آمده بود، از وضعیت تهران و دیگر مناطق پرسید و گزارش داد که اوضاع امن و منتظر ورود آنان است. پیامکی نیز به تهران و تبریز درباره ورود خود ارسال کردند.
پس از آن، صدراعظم کشور به حضور شاه رسید و گفت که پرنس کالنسین، فرمانده کل قفقاز، به دستور امپراطور روس برای ملاقات با مظفرالدینشاه به اینجا آمده است. آنها ضمن ملاقات، گفتوگویی داشتند و پرنس اعلام کرد که فردا به همراه شاه به «آفستقا» و سپس به تفلیس خواهد آمد. همچنین کدخدایان بادکوبه به نشست حضور پیدا کردند و هدایای سنتی نان و نمک را به شاه تقدیم کردند.
در ادامه، شاه گفتوگویی با فرجبیک نیز انجام داد و همچنین شش قبضه تفنگ از امپراطور به عنوان هدیه دریافت کرد. به گفته وی، از بالکن منزل خود، مناظر زیبای شهر و دریا قابل مشاهده بود و جمعی از مردم بادکوبه با شور و نشاط به استقبال او آمده بودند.
مظفرالدینشاه در توصیف شهر بادکوبه اشاره کرد که به دلیل عدم وجود آب و خاکی نامناسب، درختان کمی در این منطقه به چشم میخورد. جو شهر به دلیل نزدیکی به دریا مرطوب است و بوی نفت از زمین و ساختمانهای آن مشام را پر کرده است. با این حال، به تحرکات تجاری و اعتبار بندر، آیندهای بهتر برای این شهر متصور است.
در برنامه روز بعد، سفر به معادن نفت قرار داده شد. همچنین گروهی از دانشآموزان ایرانی که در اروپا تحصیل کرده بودند، مورد استقبال صدراعظم قرار گرفتند و قرار شد به همراه آنان به اروپا سفر شود.
گزارشها حاکی از این است که در گیلان نیز معادن نفتی در حال شناسایی است و مهندسالممالک مأمور شده تا وضعیت آنجا را بررسی کند. در این روز، یک انگشتر الماس نیز به سردار مکری که در سفر کمکهای قابلتوجهی کرده بود، اهدا شد.
سرانجام، مظفرالدینشاه پس از ناهار و استراحت، به همراه صدراعظم و امیرال آرسنیوف به سمت معادن نفت بادکوبه حرکت کرد و در ادامه روزنامهنگاری کرد که جزئیات زیبایی از این سفر را بیان میکند.در گزارشی درباره نحوه استخراج نفت در منطقه فرجبیک، اشاره شده است که چاههای نفت دارای سرپوشهایی هستند و کارکنان از سیستمهای تلمبه و دلوهای سنگین استفاده میکنند تا نفت را از عمق زمین خارج کنند. این نفت به انبارهای بزرگ نزدیک چاه منتقل میشود و در زمان نیاز به کشورهای مختلف ارسال میگردد. این فعالیتهای تجاری منافع قابل توجهی برای مالکان معادن، تجار و دولت روسیه فراهم میآورد.
نویسنده همچنین با کالسکه به معدن فرجبیک رفته، اما به دلیل ترشح نفت و بوی نامطبوع آن از ادامه بازدید منصرف شده و به خانه برگشته است. وی درباره تجار طومانیانس که میزبان او هستند، اظهار رضایت کرده و آنها را افراد خوب و مهماننواز توصیف کرده که تمام امکانات رفاهی را برای او و همراهانش فراهم کردهاند.
در ادامه، گزارشی از مراسم ویژهای که توسط حکومت بادکوبه ترتیب داده شده، ارائه شده است. در این مراسم، تمامی شهر چراغانی شده و دانشآموزان با نظم و لباسهای زیبا، به نمایشگاهی در برابر واجدین مقام میپردازند. همچنین، صدراعظم در جمع مهمانان حضور دارد و اهالی شهر با سلام و صلوات از این مناسبت استقبال میکنند. این مراسم جو شادی را در شهر به وجود آورده است. در نهایت، پس از این برنامهها، نویسنده و مهمانان شام را صرف کرده و به استراحت میپردازند.