سفرنامه دریابل، بهعنوان یک منبع تاریخی، روایتی از مراسم تدفین در دوره صفویه را ارائه میدهد. این مراسم شامل شیون و زاری بستگان و همچنین حمل جسد در تابوت با وسایل شخصی متوفی همراه با فریادهای تکراری است. آداب و رسوم تدفین در این دوره با توجه به جایگاه اجتماعی فرد متفاوت بود، هرچند برای اکثریت مردم عادی، شیوههایی مشابه به کار گرفته میشد.
در سفرنامه خود، دریابل به تشریح این آداب میپردازد و میگوید: «زمانی که یک فرد فوت میکند، چه در روز و چه در شب، تمامی بستگان، کودکان و مستخدمان خانه در خیابانها پراکنده شده و فریاد و زاری میکنند. در ابتدا ما تصور میکردیم که حادثهای نظیر حریق یا قتل در حال وقوع است. این ناله و فغان به مدت دو ساعت ادامه دارد. روز بعد، جسد مانند دیگر فرهنگها در تابوتی قرار داده شده و از خانه بیرون برده میشود. اگر متوفی یک سرباز یا جنگاور باشد، تمام تجهیزات او، از جمله کلاه، لباس، کفش و شمشیر، بر روی تابوت قرار میگیرد. در جلو و پشت تابوت، چراغهای برنجی روشن حمل میشود و به موازات حمل آن، نعش سه یا چهار بار بلند میشود و در حین این کار، جملاتی به زبان محلی فریاد زده میشود. این مراسم برای مسافتهای کوتاه تا رسیدن به محل دفن تکرار میگردد.»
منبع: ژرژ تکتاندرفن دریابل، ایترپرسیکوم (سفرخلیج فارس)، گزارش سفارتی به دربار شاه عباس اول، ترجمه محمود تفضلی، تهران، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۱، صص ۶۰-۵۹.
