به گزارش خبرگزاریها، پروژه بزرگ راکتور همجوشی هستهای JT-60SA در ژاپن که انتظار میرود در سال ۲۰۲۶ به بهرهبرداری برسد، از نقاط عطف بشر در مسیر دستیابی به انرژی همجوشی محسوب میشود. در همین راستا، توافق جدیدی میان ایالات متحده، ژاپن و اروپا به امضا رسیده که بر اساس آن، آزمایشگاه پرینستون واقع در آمریکا مسئول تأمین یکی از ابزارهای کلیدی اندازهگیری این راکتور خواهد بود.
### چالش کنترل انرژی خورشید بر روی زمین
راکتورهای همجوشی نظیر JT-60SA با فراهم کردن دماهای بسیار بالا، ماده را به حالت پلاسما تبدیل میکنند. کنترل این پلاسما یکی از بزرگترین چالشهای فنی در این عرصه است. دانشمندان نیاز به اندازهگیری دقیق دما، سرعت و ناخالصیهای موجود در پلاسما دارند، زیرا هرگونه اشتباه در دادهها میتواند به ناپایداری و خروج پلاسما از محفظه مغناطیسی منجر شود. لوئیس دلگادو-آپاریسیو، مدیر پروژههای پیشرفته در PPPL، خاطرنشان میکند: «با توجه به قدرت بالای JT-60SA، ما با شرایطی مواجه خواهیم شد که پیشتر تجربه نکردهایم و بنابراین اندازهگیریها باید بسیار دقیق باشند.»
### تجهیزاتی به وزن ۴ تن
آزمایشگاه پرینستون به عنوان بخشی از این پروژه، یک **«طیفسنج بلوری تصویربرداری اشعه ایکس» (XICS)** را تأمین میکند. این ابزار بزرگ و سنگین که در اوایل سال ۲۰۲۶ نصب خواهد شد، قابلیت اندازهگیری اشعه ایکس ساطع شده از پلاسما را دارد و اطلاعات مهمی از وضعیت آن ارائه میدهد. ماسایوکی اونو، فیزیکدان ارشد آزمایشگاه پرینستون، تأکید میکند: «دستگاه XICS برای دریافت دادههای مربوط به پلاسما و انجام محاسبات فیزیکی ضروری است.»
### گامی به سوی آینده انرژی
پروژه JT-60SA تا زمان راهاندازی راکتور عظیمتر ITER در فرانسه، به عنوان قویترین توکامک در جهان معرفی شده است. دادههای استخراج شده از این همکاری علاوه بر کاربرد در پروژه JT-60SA، برای طراحی و عملکر راکتورهای آینده، از جمله ITER، نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت و به ساخت نیروگاههای تجاری همجوشی در سالهای آتی کمک خواهد کرد.
این همکاری بینالمللی گواهی بر اراده جهانی برای پرداختن به یکی از بزرگترین چالشهای انرژی بشر است.
