به گزارش خبردونی و به نقل از آخرین خودرو، در سال‌های اخیر، با ظهور خودروهای برقی و تمرکز خودروسازان بر نوآوری‌های فنی، تجربه جدیدی در رانندگی به وجود آمده است: رانندگی با یک پدال. این ویژگی، نحوه تعامل راننده با خودرو را تغییر داده و تأثیرات قابل توجهی بر مصرف انرژی، طول عمر ترمزها و راحتی رانندگی دارد. در کشورهای پیشرفته، رانندگی با یک پدال به عنوان یک استاندارد در خودروهای برقی شناخته می‌شود و به رانندگان این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به ترمز، سرعت خود را کاهش یا توقف کنند.
با این حال، بازار ایران با محدودیت‌های خاصی روبه‌رو است. محدودیت‌های وارداتی موجب شده که تنوع خودروهای برقی در کشور پایین باشد و بیشتر مدل‌های وارداتی با قیمت‌های بالا در دسترس باشند. این موضوع موجب کاهش آشنایی رانندگان ایرانی با ویژگی‌هایی مانند ترمز احیاکننده و رانندگی با یک پدال شده است، به طوری که تجربه عملی این فناوری برای بسیاری ناشناخته است. اما با افزایش آگاهی و ورود خودروهای برقی جدید به بازار، شناخت این فناوری می‌تواند در انتخاب خودرو و بهینه‌سازی تجربه رانندگی نقش مهمی ایفا کند.
رانندگی با یک پدال قابلیتی است که در بسیاری از خودروهای برقی مورد استفاده قرار می‌گیرد و مشابه ترمز موتور عمل می‌کند؛ به این صورت که بدون فشار به پدال ترمز، کاهش سرعت یا توقف خودرو انجام می‌شود. خودروهای با موتور احتراق داخلی (ICE) نیز نسخه‌ای از ترمز موتور دارند که با کاهش ورود هوا و بسته شدن مسیر آن، موجب کاهش سرعت خودرو می‌شود. این اثر را رانندگان می‌توانند با معکوس دادن در گیربکس‌های اتوماتیک افزایش دهند یا در خودروهای مجهز به گیربکس دستی با استفاده از کلاچ و دنده کنترل بهتری بر این فرایند داشته باشند.
### تولید انرژی از طریق ترمز احیاکننده
یکی از تفاوت‌های اصلی خودروهای برقی و هیبریدی با خودروهای معمولی استفاده از ترمز احیاکننده است، که برای عملکرد رانندگی با یک پدال حیاتی می‌باشد. در این سیستم، انرژی حفاظتی که در کاهش سرعت هدر می‌رود، توسط موتور الکتریکی جذب و به باتری ذخیره می‌شود. در هنگام کاهش سرعت، موتور الکتریکی به عنوان یک ژنراتور عمل کرده و انرژی جنبشی را به انرژی برق تبدیل می‌کند. اگرچه خودروهای برقی و هیبریدی به ترمزهای سنتی نیز مجهز هستند، از ترمز احیاکننده معمولاً برای کاهش سرعت‌های ملایم‌تر استفاده می‌شود.
مزیت اصلی ترمز احیاکننده، بازیافت انرژی است که در سیستم‌های ترمز معمولی به گرما تبدیل می‌شود. این فناوری می‌تواند تا ۲۰ درصد به برد یک خودروی برقی اضافه کند، هرچند این به عوامل مختلفی مانند شرایط رانندگی و شیوه رانندگی بستگی دارد. بهترین عملکرد این سیستم در شرایط شهری و توقف و حرکت‌های مکرر مشاهده می‌شود، در حالی که در بزرگراه‌ها با سرعت ثابت تأثیر آن به حداقل می‌رسد. دیگر مزایای این فناوری شامل کاهش فرسایش ترمزها و آلودگی ناشی از گرد و غبار لنت‌ها است. اما در عین حال برخی از رانندگان از این ویژگی چندان راضی نیستند زیرا ممکن است احساس کنترل کمتری در رانندگی داشته باشند.در حال حاضر خودروهای جدید به ویژگی‌های پیشرفته‌ای در زمینه ترمز احیاکننده و امکان رانندگی با یک پدال مجهز هستند. این ویژگی هنگامی که راننده ناگهان پایش را از روی پدال گاز برمی‌دارد، می‌تواند باعث جلو رفتن سر او شود، به ویژه مشابه با اثر ترمز ناگهانی. همچنین، در برخی از مدل‌ها، تغییرات خودکار بین ترمز احیاکننده و ترمز هیدرولیکی قابل لمس است و ممکن است عملکرد ترمزها را ناهماهنگ و کم‌پاسخ جلوه دهد. خوشبختانه، با گذشت زمان و افزایش دانش خودروسازان، این مشکلات در حال کاهش است.
### تفاوت‌های رانندگی با یک پدال
مزیت‌ها و معایب ترمز احیاکننده در سیستم‌های رانندگی با یک پدال ممکن است به طرز قابل توجهی متفاوت باشد. هر خودروساز رویکرد خاص خود را در این زمینه دارد. برای مثال، خودروسازی مانند پورشه که خود را در زمینه عملکرد متمایز می‌داند، در مدل‌های برقی‌اش این قابلیت را ارائه نمی‌دهد، زیرا اعتقاد دارد که حرکت آزاد خودرو از سیستم‌های احیاکننده کارآمدتر است. در مدل برقی ماکان، زمانی که راننده پایش را از روی گاز برمی‌دارد، اثر کاهشی مشابه با خودروهای بنزینی احساس می‌شود. در مقابل، آئودی Q۶ ای-ترون این امکان را فراهم کرده که خودرو بدون نیاز به پدال ترمز، به توقف کامل برسد.
بسیاری از خودروسازان گزینه‌هایی را برای تنظیم میزان ترمز احیاکننده در اختیار راننده قرار می‌دهند، به طوری که در مواقعی خودرو می‌تواند آزادانه به حرکت ادامه دهد. تسلا برعکس عمل می‌کند؛ این برند در تمامی مدل‌های خود رانندگی با یک پدال را فعال نگه می‌دارد و گزینه‌ای برای تغییر آن ندارد. به همین خاطر، رانندگان تازه‌کار بهتر است در زمان تست خودروها، با این ویژگی آشنا شوند تا اطمینان حاصل کنند که خودرو با سبک رانندگی آنها سازگار است.
کنترل‌های مربوط به سیستم ترمز احیاکننده معمولاً در رابط کاربری سیستم سرگرمی موجود است یا توسط پدال‌های موجود در عقب فرمان فعال می‌شود. همچنین، برخی مدل‌ها مانند خودروهای جدید جنرال موتورز، سه روش متنوع برای تنظیم ترمز احیاکننده دارند؛ از طریق منوی سیستم، پدال روی فرمان و یک آیکون در صفحه اصلی.
### طراحی سیستم ترمز احیاکننده
خودروی برقی سوبارو سولترا ۲۰۲۶ با پنج حالت مختلف ترمز احیاکننده که از طریق پدال‌های عقب فعال می‌شود، به رانندگان اجازه می‌دهد تا بهترین حالت متناسب با خود را انتخاب کنند. گاریک گو، مدیر برنامه‌ریزی سولترا، تأکید کرد که این امکانات به رانندگان کمک می‌کند تا تجربه رانندگی روان‌تری داشته باشند.
جنرال موتورز نیز از بازخورد مشتریان بهره‌برداری کرده تا سیستم ترمز احیاکننده خود را بهبود بخشد. به گفته میتوتا، سیستم ترمز ترکیبی در شورولت بولت به گونه‌ای طراحی شده که از بازخوردهای رانندگان استفاده کند تا تجربه رانندگی بهتری را فراهم آورد.در تحولی جدید در صنعت خودروهای برقی، سیستم ترمز احیایی به شکل گسترده‌ای در مدل‌های جدید آئودی و جنرال موتورز معرفی شده است. این سیستم‌ها به رانندگان امکان می‌دهند تا تجربه رانندگی بهتری داشته باشند و انرژی بیشتری را در هنگام کاهش سرعت بازیابی کنند.
میتوتا، مدیر این پروژه، توضیح داد که خودروهای برقی با باتری‌های پر نمی‌توانند از انرژی احیایی برای کاهش سرعت استفاده کنند. او گفت: «ما در خودروهای جدید می‌توانیم ترمزهای اصطکاکی را تنظیم کنیم تا حس رانندگی تک‌پدالی را به کاربران القا کنیم و از تغییر ناگهانی رفتار خودرو جلوگیری کنیم.»
مدل‌های جدید آئودی امکاناتی نظیر سطوح انتخابی ترمز احیایی (۱، ۲ و B) را ارائه می‌دهند. مارتین استمر، مهندس آئودی، بیان کرد که این سطوح بر اساس پایداری، ایمنی، راحتی و بهره‌وری انرژی طراحی شده‌اند. حالت B به رانندگی تک‌پدالی نزدیک است و حداکثر کاهش سرعت را از طریق احیای انرژی فراهم می‌کند.
در جنرال موتورز، سیستم ترمز احیایی به طور کامل با سیستم‌های دیگر، از جمله دستیار رانندگی خودکار سوپرکروز، ادغام شده است. میتوتا افزود: «این سیستم قادر است انرژی احیایی را در شرایط خودران ذخیره کند و در سرازیری‌ها از این انرژی بهره ببرد.»
آئودی نیز به سیستم مشابهی تحت عنوان حالت خودکار دست یافته است که در آن راننده نیازی به تنظیمات مداوم ندارد و خودرو خود به طور هوشمند پارامترهای مختلفی را برای تعیین نرخ کاهش سرعت مناسب مد نظر قرار می‌دهد.
گفته می‌شود که خودروهای هیبریدی نیز از ترمز احیایی بهره می‌برند، اما توانایی تنظیم آن توسط راننده در آنها وجود ندارد. استمر اذعان کرد که عملکرد احیای انرژی در خودروهای برقی به مراتب بالاتر از هیبریدهاست و هدف استفاده بهینه از انرژی در تمامی شرایط رانندگی است.
خودروی برقی سوبارو سولترا با بهره‌گیری از موتورهای بزرگ‌تر و باتری‌های قدرتمند، انرژی بیشتری را نسبت به هیبریدهای سوبارو بازیابی می‌کند. با این حال، امکان تنظیم سطح ترمز احیایی در این مدل نیز وجود ندارد.
باید اشاره کرد که در بین رانندگان، نظرات متفاوتی درباره حالت رانندگی تک‌پدالی وجود دارد. برخی از رانندگان از این سیستم راضی هستند، در حالی که عده‌ای دیگر کماکان نسبت به آن انتقاد دارند. اما به نظر می‌رسد خودروسازان در تلاش‌اند این فناوری را گسترش دهند تا رانندگان بتوانند به تدریج با آن سازگار شوند.
