**به گزارش خبرآنلاین،** هواپیمای آزمایشی بیسرنشین X-65، که توسط شرکت Aurora Flight Sciences (زیرمجموعهای از بوئینگ) طراحی شده، به دنبال حذف سطوح کنترلی متحرک کلاسیک مانند فلپها و جایگزینی آنها با سیستم “کنترل جریان فعال” توسعه یافته است.
این هواپیما با طراحی بال الماسیشکل خود که غیرمتعارف است، ویژگیهای خاصی دارد. این بال به طور طبیعی پایدار نبوده و نمیتواند جریان هوا را به راحتی کنترل کند، اما این چالش به عنوان هدف پروژه در نظر گرفته شده است. ایده اصلی این است که هواپیما بتواند بدون سطوح کنترلی مکانیکی، تنها با “هدایت دقیق جریان هوا” کنترل شود.
به کارگیری سیستم *Active Flow Control (AFC)* یا “کنترل جریان فعال” در این پروژه به معنای استفاده از دهها نازل میکروسکوپی است که با فشار بالا در لبههای بال و بدنه پمپاژ میشوند. این نازلها میتوانند جریان هوا را به صورت کنترل شده دستکاری کنند و نیروی لازم برای چرخش و تغییر مسیر هواپیما را فراهم کنند.
براساس گزارش *NewAtlas*، این تکنیک میتواند به کاهش مقاومت هواپیما، کاهش وزن سازه، حذف پیچیدگیهای مکانیکی و کاهش بازتاب راداری منجر شود. این مزایا، برای توسعه دهندگان هواپیماهای آینده، اعم از هواپیماهای تجاری و رادارگریز، بسیار جذاب هستند.
**چرا X-65 اهمیت دارد؟** فناوری کنترل جریان فعال در مقیاس کوچک آزمایش شده، اما هیچگاه در مقیاس کامل یک هواپیما به کار نرفته است. چالشهای موجود شامل بیثباتی جریان هوا در مقیاس بزرگ، رفتار نامطمئن بال الماسی در سرعتهای پایین و مشکلساز بودن پایداری در شرایط زاویه حمله بالا است. X-65 قصد دارد این محدودیتها را به آزمایش بگذارد.
طبق اعلام دارپا، در مراحل ابتدایی، این هواپیما هم از سطوح کنترلی سنتی و هم از AFC برخوردار خواهد بود. سیستم مکانیکی فقط در پروازهای اولیه فعال خواهد بود و در مراحل بعدی به طور کامل غیرفعال میشود تا بتوان بررسی کرد که آیا AFC میتواند به تنهایی کنترل هواپیما را به عهده بگیرد یا خیر.
در صورت موفقیت، این هواپیما بدون هیچ قطعه متحرکی بر روی بال خود قابل طراحی خواهد بود، که برای ساخت هواپیماهای رادارگریز بسیار مناسب است.
**ویژگیها و ابعاد پروژه** شامل مشخصات کلیدی X-65 به شرح زیر است:
– **وزن:** حدود ۳۲۰۰ کیلوگرم
– **دهانه بال:** حدود ۹ متر
– **سرعت هدف:** تا ۰.۷ ماخ
– **ساختار ماژولار:** امکان تعویض بخشهای بال یا شبکه نازلها برای آزمایشهای آتی
– **کاربرد اولیه:** به عنوان یک “پلتفرم تحقیقاتی” نه پیشنمونه عملیاتی
با توجه به تأخیر در پروژه، اولین پرواز به اواخر سال ۲۰۲۷ موکول شده است. این فناوری ممکن است سادهترین راهحلها را با پیچیدگیهای الکترونیکی جایگزین کند و هنوز معلوم نیست این تغییرات به صرفه خواهند بود یا خیر. توسعه X-65 گام مهمی برای یافتن پاسخ به این سوال خواهد بود.
